خانه امن : «خیابان و خانه باید هر دو امن باشند وگرنه امنیت معنا ندارد.» این جمله دختر ۱۵ سالهای است که برای خانه امن پیام فیسبوکی فرستاده و معتقد است اگرچه تلاش برای پیشگیری و مقابله با خشونت خانگی دارای اهمیت است ولی باید بر حق زنان و کودکان مبنی بر امنیت خیابان تاکید کرد.
مینا می‌گوید: «اگر من به پدرم بگویم که هر روز از خانه تا مدرسه و از مدرسه تا کلاس‌های کمک آموزشی شاهد چه برخورد هایی هستم من را با محدودیت‌های فراوانی برای خروج از منزل روبرو می‌کند. چنان‌چه وقتی سال گذشته درباره یک مزاحم خیابانی با او صحبت کردم اجازه نداد زمستان به کلاس زبان بروم، تا تابستان که روز طولانی‌تر شود و زمان بازگشت هوا تاریک نشود. پدرم فکر می‌کرد حتما در رفتار من هم سبک‌سری‌هایی بوده که آن مرد به من بند کرده است و می‌گفت چرا از این اتفاق‌ها برای خواهرت نمی‌افتد، در حالی‌که نمی‌دانست برای خواهرم هم ده‌ها بار چنین اتفاقاتی افتاده و او سکوت کرده است.»
مینا از اضطراب خود در هنگام خروج از منزل می‌گوید و اینکه ناخودآگاه قلبش شروع به تپش می‌کند و اطمینان ندارد که سلامت به خانه برگردد. وی معتقد است که بسیاری از همکلاسی‌های او دارای این اضطراب هستند و بعضی والدین به همین دلایل ترجیح می‌دهند که برای رفت‌و‌آمد دخترشان از آژانس استفاده کنند و یا خود این کار را انجام دهند.
براساس آخرین تحقیقاتی که یک مرکز تحقیقاتی خصوصی انجام داده، هر زن یا دختری در جوامع شهری در ایران به میزان مسافتی که طی می‌کند یا مدت زمان حضورش در سطح خیابان‌ها، در هر تردد شهری، بین یک تا ۲۰ بار به لحاظ مزاحمت‌های کلامی، فیزیکی و چشمی (نگاه نامناسب و آزاردهنده) از سوی برخی مردان مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد.
علت مزاحمت‌های خیابانی چیست؟
دکتر عالیه شکربیگی، رئیس کار گروه زنان و مناسبات خانواده انجمن جامعه‌شناسی ایران در گفتگو با ایسکانیوز در مورد علت مزاحمت‌های خیابانی گفت: «مزاحمت های خیابانی بخشی از خشونت علیه زنان است که دلایل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و اخلاقی دارد. به لحاظ اخلاقی جامعه ایران دچار بداخلاقی و کم‌اخلاقی شده و تجاوز به حریم دیگران صورت می‌گیرد . این تجاوز به حریم خصوصی منحصر به زنان نیست اما به علت این که جامعه ما هنوز مردسالار است و ساختار فرادستی و فرودستی هنوز بین زنان و مردان وجود دارد، خشونت علیه زنان در جامعه بیشتر است.»
به گفته این استاد دانشگاه، ساختار جامعه، خانواده، نهاد اجتماعی و نظام آموزشی ما به گونه‌ای است که زنان همیشه سرکوب می‌شوند، و اگر زنی در برابر این تجاوزات قصد ایستادگی داشته باشد توسط ساختار جامعه، خودش مقصر قلمداد می‌شود.
این جامعه‌شناس افزود: «زنان ترجیح می‌دهند که در برابر این آزارها سکوت کنند. بهترین راهکار از نظر من آگاه کردن زنان نسبت به حقوقشان است. این که زنان و مردان نسبت به حقوق شهروندی زنان آگاه شوند.»
مزاحمت خیابانی و قانون
مزاحمت خیابانی در قانون مجازات اسلامی جرم محسوب می‌شود و برای آن محکومیت حبس از ۲ تا ۶ ماه و تا ۷۴ ضربه شلاق در نظر گرفته شده است. ولی چرا زنان ایرانی با وجود مزاحمت‌های گسترده از شکایت به پلیس پرهیز می‌کنند. در شرایط مشابه یک زن در کشورهای غربی نه تنها مراجعه به قانون را حق خود می‌داند بلکه اطمینان دارد که مقامات قضایی از او حمایت می‌کنند و علت را در نحوه پوشش و آرایش زن جستجو نمی‌کنند.
بدون شک در جامعه‌ای که مرد به خود حق می‌دهد مقابل پای یک زن بوق بزند و متلک بگوید، نگاه ابزاری و نابرابر به زن آن‌چنان شایع است که چنین رفتارهای به شکل یک عادت و امر عادی تلقی شده و اعضا آن جامعه تصور نمی‌کنند که ممکن است در شرایط مشابه در بعضی کشورها مانند آمریکا مرد یا زن مزاحم چندین ماه از عمر خود را در زندان بگذراند و سابقه این مزاحمت هیچ‌گاه از پرونده او حذف نشود.
مزاحمت خیابانی در ایران صحنه‌ای است که هر روز شما آن را مشاهده می‌کنید. مجموعه‌ای از حرف‌ها و هنجارها و رفتارهای آزاردهنده که اراده‌ای برای تغییر آن وجود ندارد. از قرار زنان وسیله‌ای برای لذت بردن مردان هستند و آزاری که یک زن حس می‌کند آنقدر دارای اهمیت نیست که سیاست‌گذاران برنامه‌ای برای رفع این معضل اجتماعی به کار گیرند. زن در قانون فرودست است و به تبع آن در فرهنگ فرودست می‌شود و خشونت‌های صورت گرفته علیه آنان عادی تلقی می‌شود.
