سوما نگهدارینیا
«بنیاد ابتکار نادیا» یک سازمان خیریه غیرانتفاعی است که توسط نادیا مراد، زن ایزدی برندهی جایزهی صلح نوبل در سال ۲۰۱٨ تأسیس شده و هدف از تشکیل آن، دفاع از حقوق زنان و کودکان در معرض خشونتهای جنسی عنوان شده است و از سوی دیگر، این بنیاد، مساعدتهایی را در جهت حمایت از جوامع آسیبپذیر و اقلیتهای دینی در سراسر جهان به منظور تداوم و توسعه این جوامع در دستور کار خود قرار داده است.
سال ۲۰۱۴ و در پی حمله نیروهای گروه اسلامگرای موسوم به داعش به یکی از شهرهای استان نینوا در شمالغربی عراق به نام «سنجار» که اکثریت جمعیت آن از اقلیت دینی ایزدی بودند، بیش از هفت هزار نفر کشته و حدود پنج هزار زن و دختر ایزدی به عنوان غنیمت جنگی و برده جنسی ربوده شدند و در طی سالهای بعد از آن مورد تجاوز و انواع خشونتهای جنسی قرار گرفتند و بنا بر گزارش سازمان ایزیا که سازمان دفاع از حقوق اقلیتهای دینی است، تا به امروز از سرنوشت بیش از دوهزار نفر از این زنان هیچ اطلاعی در دست نیست، اما بسیاری دیگر از آنها که موفق به فرار شدند و یا با پرداخت پول و توسط قاچاقچیهای انسان، حق آزادیشان از افراد داعش خریداری شد، پس از بازگشت به خانه به دلیل تروماهای شدید روحی و روانی توانایی حضور در اجتماع و قبول مجدد نقشهای اجتماعیشان را نداشتند. در سال ۲۰۱۵ و در چارچوب یک پروژه بشردوستانه از سوی دولت آلمان، حدود یک هزار زن و کودک ایزدی که مورد خشونت داعش قرار گرفته بودند، برای کمک در روند بازپروری روانی به دولت ایالتی بادن-وورتبمبرگ منتقل شدند. یکی از این دخترها نادیا نام داشت؛ کسی که بعدها به دلیل شجاعتش در بازگو کردن روایت آنچه داعش با او و سایر زنان در اسارتگاههای موصل و رقه انجام داده بود، به الگوی زنان ایزدی تبدیل شد؛ نادیا در طول چندین سال فعالیت مستمر خود در مصاحبههای تلویزیونی و ملاقاتهای دیپلماتیک بسیاری از جمله سخنرانی در شورای امنیت سازمان ملل حاضر شد؛ بارها و بارها داستان ربوده شدن زنان ایزدی توسط داعش را بازگو کرد تا در نهایت توانست توجه جهانیان را به این فاجعه تراژیک جلب کند و به دلیل مبارزاتش علیه خشونت جنسی و استفاده از آن در جنگها به عنوان سلاح، موفق به دریافت جایزه ساخاروف برای آزادی اندیشه در سال ۲۰۱۶ و جایزه صلح نوبل در سال ۲۰۱٨ شد. کمیتهی صلح نوبل، دلیل اهدای این جایزه به نادیا را چنین بیان کرد:
«او شجاعتی غیر معمول را در بازگویی رنجهایش نشان داده و از جانب دیگر قربانیان سخن گفته است. نادیا مراد یکی از حدود سه هزار دختر ایزدی است که قربانی تجاوز و بدرفتاری نیروهای داعش شده است؛ این سوءاستفاده، کاملاً سیستماتیک و بخشی از یک استراتژی جنگی بوده است…»
بنیاد ابتکار نادیا، اهداف موسسه را در قالب سه هدف، این گونه تعریف میکند:
١. احقاق عدالت برای قربانیان
٢.اعاده حیثیت برای آنها
٣.صلح و امنیت برای بازماندگان
و این بنیاد در طلب عدالت و صلح فراتر از جامعه ایزدی رفته و خواستار تعهد بلند مدت برای بهبود زندگی تمامی افراد درگیر خشونت در سراسر جهان شده است.
اقدامات عملی بنیاد ابتکار نادیا
در فاز اول، این بنیاد در جهت تأمین امنیت زنان و تسهیل روند بازگشت آنها به جامعه، صندوق عملیاتی شنگال را افتتاح کرد و با جلب حمایتهای بینالمللی از سوی جامعه جهانی، اقدام به بازسازی روستاها و محل زندگی این زنان کرد که بازسازی مدارس و ارتقای سیستم آموزشی و بازسازی سیستم بهداشتی و درمانی را نیز شامل شد و در مرحله بعد با هدف خودکفایی اقتصادی زنان قربانی خشونتهای جنسی، با تأسیس کارگاههای بافندگی منسوجات پشمی که از دیرباز به عنوان صنایع دستی منطقه شهرت دارد، سعی در تکمیل چرخه بازگشت مجدد این زنان به اجتماع کرده است. در این کارگاهها، زنان بعد از سپری کردن دورههای آموزشی میتوانند مشغول به کار شوند و فروش دستسازهها و بازاریابی آنها به عهده بخشی از بنیاد است که مسئولیت های اقتصادی بنیاد را به عهده دارد.
بسیاری از زنان و دختران ایزدی قربانی خشونتهای داعش، در حالحاضر با حمایت بنیاد ابتکار نادیا و چندین سازمان مدافع حقوق بشری در حال گذراندن مراحل بازپروری روانی برای بازگشت به اجتماع هستند و بسیاری از آنها توانستهاند با تعیین اهداف تحصیلی به مدرسه بازگردند.
پ.ن: بر اساس آماری که از سوی جامعه روحانیون ایزدی منتشر شده، تعداد هفتاد و سه حمله از نوع کشتار جمعی در تاریخ ایزدیان ثبت شده است. بر همین اساس، جامعه آنها با حمایت از فعالیتهای بنیاد ابتکار نادیا و مؤسسههایی از این دست، توانمند سازی زنان و دختران ایزدی را یکی از اولویتهای آموزشی معرفی کرده است و در جهت عملی کردن آن تلاش میکند.
Www.nadiasinitiative.org