ترس از تنهایی و نگرانی‌ از نبود حمایت‌های لازم، فرد خشونت‌دیده را برخلاف آن‌چه که تصور می‌شود به فرد خشونت‌گر وابسته‌تر می‌کند و به مرور زمان از اعتماد‌به‌نفس او نیز کاسته می‌‌شود. با بررسی و تحقیق‌های صورت‌گرفته زنانی که استقلال اقتصادی دارند کم‌تر مورد خشونت قرار گرفته‌اند و در صورت بروز خشونت‌ خانگی امکان خروج از چنین رابطه‌ای برای آن‌ها آسان‌تر بوده است.

«تجاوز در بستر زناشویی» چیست؟ رابطه جنسی نابرابر چه تاثیراتی بر زندگی زناشویی دارد؟ پیشینه قانون‌گذاری تجاوز در بستر زناشویی در جامعه بین‌المللی چیست؟ و چرا قوانین ایران در این خصوص سکوت کرده است؟ در این پادکست دکتر میترا بابک، متخصص و مشاور روان‌کاوی و دکتر لیلا علی‌اکرمی، حقوق‌دان و وکیل دادگستری به پرسش‌های از این دست پاسخ داده‌اند.

خشونت اقتصادی روشی معمول برای به‌دست آوردن قدرت و اعمال کنترل در یک رابطه است. در واقع خشونت اقتصادی نوعی از سوءاستفاده مالی از شریک زندگی است که به کاهش ظرفیت قربانی برای حمایت از خود و وابسته شدن او به شریک دیگر منجر می‌شود. اشکال خشونت اقتصادی می‌تواند آشکار یا پنهان باشد.

زنان در ایران نه تنها در خانواده مورد خشونت خانگی و تبعیض و سایر اشکال نابرابری‌اند، بل‌که در هنگام دادخواهی نیز با خشونت ساختاری سیستم قضایی و حقوقی رو‌به‌رو می‌شوند. یکی از انواع خشونت‌هایی که در ایران از طرف جامعه حقوقی کم‌تر مورد بحث قرارگرفته، موضوع «تجاوز در بستر زناشویی» است؛ خشونتی که در روابط زناشویی اتفاق می‌افتد و در سیستم‌های مدرن حقوقی دنیا مجازات کیفری دارد.

اصولا مطرح کردن موضوع تجاوز در بستر زناشویی در بسیاری از جوامع هنوز تابو و یا حتی ناشناخته است. بنابراین حمایت قانون از این مسئله در جوامع سنتی لااقل به خاطر همین یک دلیل، یعنی تابو بودن، از اهمیت بیش‌تری برخوردار است.

علی‌رغم اقدامات صورت گرفته در سطح بین‌المللی هنوز مسئله تجاوز در بستر زناشویی توجه کافی همه کشورهای عضو سازمان ملل متحد را به خود جلب نکرده است. ایران نیز از جمله کشورهایی است که چه در زمینه فرهنگ‌سازی و چه در حوزه قانون‌گذاری و حمایتی، اقدامی انجام نداده است.

با ازدواج دوباره شوهر همه اعتقاد زن به زندگی مشترک، به خودش، به شوهرش، به آینده‌اش و حتی به گذشته‌اش از بین می‌رود و زن دچار شدیدترین بحران‌های روانی و یاس و ناتوانی روحی می‌شود و اعتمادش به منزلت و موقعیت اجتماعی‌اش دچار تزلزل می‌شود.

در بیست‌و‌یکمین میزگرد خانه امن، الهه امانی، فعال حقوق زنان و امید میلانی، مدرس و پژوهش‌گر حقوق «نقش سازمان‌های مردم‌نهاد و جامعه مدنی در کاهش و پیش‌گیری از خشونت خانگی» را بررسی کرده‌اند.

الهه امانی فعال حقوق زنان است. وی کارگاه‌های آموزشی و سخنرانی‌های بسیاری در مورد خشونت و تبعیض علیه زنان برگزار کرده و از سال ۱۹۹۳ با خانه‌های امن لس‌آنجلس و اورنج‌کانتی همکاری می‌کند. سخنران دیگر این میزگرد، امید میلانی، مدرس و پژوهش‌گر حقوق در دانشگاه اُتاوای کانادا است. وی در زمینه‌ حقوق بشر، حقوق کیفری، حقوق و هنر، حقوق و جامعه‌شناسی و حقوق و فلسفه فعالیت می‌کند.