Photo: Nomad_Soul/www.shutterstock.com

موسی برزین، وکیل خانه امن

سوال:

سلام!

من چند روز پیش در خیابان شاهد یک دعوای زن و شوهری بودم. یک آقا یک خانمی‌ را داشت کتک می‌زد و به او فحش‌های بد می‌داد. خیابان خلوت بود و فقط سه نفر عابر پیاده بودیم که رفتیم ببینیم چه شده اما آن آقا گفت که زنم است و به شما ربطی ندارد. من اما ماندم با آن آقا جر و بحث کردم و نگذاشتم خانم را کتک بزند و به او گفتم به پلیس خبر می‌دهم که چند تا فحش هم بار من کرد و گذاشت رفت.

بعد من به آن خانم که خیلی هم جوان بود شماره تلفنم را دادم که اگر مشکلی داشت زنگ بزند. فردا صبح زود زنگ زد و گفت که شوهرش او را به خانه راه نداده و شب را در پارک خوابیده است. من هم آوردمش پیش خودم.

این دختر بیچاره سرگذشت بدی داشته است. مادرش از این خانم‌هایی بوده که صیغه این و آن می‌شده و پدرش هم معلوم نیست چه کسی‌ست. یعنی اسم یک نفر به عنوان پدر در شناسنامه‌اش هست اما اصلا ایشان را نه دیده و نه می‌شناسد. چند سال کودکی و نوجوانی‌اش در بهزیستی بوده و نهایتا مادرش ایشان را شوهر داده.

 بعد زنگ زدیم به مادرش که گفت به من ربطی ندارد و برود خانه شوهرش. خلاصه الان دو روز است که پیش من است و من واقعیتش نمی‌دانم چه کار باید بکنم. تمام مدارک شناسایی‌اش نیز در خانه شوهرش است. واقعیتش این خانم از بهزیستی می‌ترسد و تمایل ندارد به آنجا برود. به نظر شما من چه کار باید بکنم؟

جواب:

با سلام،

بهتر است ابتدا به کلانتری محل بروید و در مورد ضرب و جرح و بیرون کردن از خانه گزارش بدهید. شما هم به عنوان شاهد بیان کنید که شاهد کتک زدن خانم توسط شوهرش بودید. بعد به اورژانس اجتماعی با شماره تلفن ۱۲۳ تماس بگیرید. اورژانس اجتماعی زیر نظر سازمان بهزیستی است و با توجه به اینکه این خانم سابقه اقامت در بهزیستی را دارند، احتمال پذیرش ایشان در خانه‌های امن زیاد است. متاسفانه چاره‌ای جز این وجود ندارد. در ایران فقط بهزیستی پناهگاه‌هایی برای زنان آن هم به صورت محدود دارد. بنابراین شما یا باید ایشان را پیش خودتان نگه دارید یا اینکه به بهزیستی تحویل دهید.

به هر حال توجه کنید که شرایط خانه‌های امن بهزیستی هر چه‌قدر بد باشد بهتر از پارک‌ها و خیابان‌هاست. خوابیدن در پارک بسیار خطرناک بوده و  تبعات بسیار منفی‌ای خواهد داشت.

بیشتر بخوانید:

برای جدایی از شوهر بد رفتار و ناسازگار چه باید کرد؟

چگونه طلاق مادرم را بگیرم، وقتی پدرم او را کتک می‌زند و با او بدرفتاری می‌کند؟

بعد از بارداری تازه فهمیدم ازدواج ثبت نشده

سوال:

اگر این خانم نخواهد به بهزیستی برود آیا به زور می‌برندش؟

جواب:

با توجه به اینکه ایشان بالغ است مسئولان بهزیستی نمی‌توانند ایشان را مجبور به اقامت در بهزیستی کنند اما اگر ایشان توسط نیروی انتظامی‌ در پارک دستگیر شود، ممکن است به دستور قاضی ایشان به خانه‌های امن فرستاده شوند.

سوال:

چطور می‌شود مدارک و عقدنامه این خانم را گرفت؟

جواب:

اگر ایشان کلید خانه را دارد یا در مواقعی که شوهرش در خانه نیست به نوعی می‌تواند وارد خانه بشود، بهتر است برود و مدارک را بردارد اما اگر این امکان نیست به هر حال حتما یک جایی کپی شناسنامه و کارت ملی خود را داده است، از جمله احتمالا به بهزیستی که مدت‌ها در آنجا اقامت داشته است. او می‌تواند با در دست داشتن فتوکپی به دفترخانه‌ای که عقد کرده‌اند رفته و یک رونوشت از سند ازدواج بگیرد.

توجه کنید که ایشان با وضعیت فعلی نمی‌توانند پیگیری حقوقی نسبت به طلاق یا شکایت داشته باشند و بنابراین بهتر است به خانه‌های امن رفته و از خدمات این مراکز بهره‌مند شوند.

به کانال تلگرام خانه امن بپیوندید.

سوال:

واقعیتش من دلم برای این خانم می‌سوزد. الان ۱۹ سال دارد و خیلی از لحاظ روانی دچار مشکل است. من خودم تجربه یک زندگی ناموفق را داشته‌ام و مورد خشونت قرار گرفته‌ام. به همین دلیل به فکرم رسید یک مدتی نگهش دارم تا ببینم چه می‌شود. می‌خواستم بپرسم اگر این کار را بکنم شوهرش می‌تواند ایشان را به زور ببرد یا اینکه از من شکایت کند؟

جواب:

شوهر ایشان می‌تواند به دادگاه رفته و تقاضای الزام به تمکین کند. در این صورت اگر ثابت شود شوهر خانم را مورد ضرب و جرح قرار داده و از خانه بیرون کرده است، دادگاه حکم به الزام به تمکین نخواهد داد.

بر اساس ماده ۱۱۱۵ قانون مدنی، اگر زن در وضعیت خطرناکی قرار گیرد و بیم ضرر جسمی‌ و جانی داشته باشد می‌تواند خانه مشترک را ترک کند.

اما با فرض اینکه دادگاه حکم الزام به تمکین صادر کند باز هم عملا نمی‌شود خانم را به زور به خانه شوهر برد. در این صورت فقط نفقه ایشان ساقط می‌شود. در مورد سوال دیگرتان عرض شود که چون ایشان به دلخواه خود به خانه شما آمده است، شوهر خانم یا هر شخص دیگری نمی‌تواند علیه شما شکایتی کند. یعنی شما قانونا کار اشتباهی نکرده‌اید.

Photo: Natalie Board/www.shutterstock.com

موسی برزین، وکیل خانه امن

سوال:

سلام!

من زنی هستم که ۲۸ سال است ازدواج کرده‌ام اما در این ۲۸ سال زندگی زناشویی، یک روز خوش ندیده‌ام.

ازدواج ما این‌طور بود که من ۱۷ سال داشتم و این آقا خواستگار من بود اما پدر و برادرانم رضایت نمی‌دادند چون خانواده‌شان شهرت خوبی در منطقه نداشتند. من ولی حماقت کردم و فریب این آقا را خوردم و با او فرار کردم و پدرم هم مجبور شد رضایت بدهد به ازدواج اما با من قطع رابطه کرد.

شوهر من بسیار آدم بدرفتار و ناسازگاری است. من سال‌ها در مغازه ایشان کار کردم و در خانه هم مرتب کار می‌کنم. چهار فرزند هم دارم. وضعیت مالی ایشان بسیار خوب است اما فقط در حد بخور و نمیر به ما پول می‌دهد. برای خودش یک اتاقی در باغ ساخته و مرتب با رفیق‌هایش در آنجا خوشگذرانی می‌کند و اصلا برای خانواده خودش وقت نمی‌گذارد. هر هفته هم یک خانمی‌ به آن اتاق می‌آورد و با او رابطه برقرار می‌کند.

او به پدر من که فوت کرده فحش‌های خیلی بد می‌دهد. با برادرانم هم از همان ابتدا قطع رابطه کرده و پیش بچه‌ها از آنها بدگویی می‌کند چرا که راضی نبودند من با ایشان ازدواج کنم.

بیشتر بخوانید:

بعد از بارداری تازه فهمیدم ازدواج ثبت نشده

چگونه طلاق مادرم را بگیرم، وقتی پدرم او را کتک می‌زند و با او بدرفتاری می‌کند؟

به دلیل افترا و ضرب و جرح، طلاق می‌خواهم

واقعیتش چون خانواده من آن زمان با ازدواجمان مخالف بودند دیگر نتوانستم برگردم خانه پدرم. از حرف مردم هم ترسیدم اما بعد کار به جایی رسید که شش سال پیش به پیشنهاد دخترم رفتم تقاضای طلاق دادم منتها آن‌قدر مرا دواندند و اذیت کردند که دیگر پیگیر نشدم. یک روز می‌گفتند بیا مشاوره، یک روز می‌گفتند داور بیاور و این جور چیزها. بین هر دادگاه هم چند ماه فاصله می‌افتاد.

به هر حال بعد از اینکه دیگر پیگیر نشدم، شوهرم رفتارش بدتر شد. حالا می‌گوید برو ببینم چه‌طور طلاق می‌گیری؟

چند وقت پیش به صورت اتفاقی رفتم باغ و دیدم با یک زنی نشسته‌اند دارند تریاک می‌کشند. من هم مخفیانه فیلم گرفتم از آنها. حالا می‌خواهم دوباره برای طلاق اقدام کنم. به او می‌گویم که حق و حقوق مالی من را بدهد اما ایشان قبول نمی‌کند. می‌گوید اگر طلاق می‌خواهی برو طلاق بگیر یا اینکه ادعایی نداشته باش تا طلاق توافقی بدهم.

سوال من این است که من به جز مهریه چه چیز دیگری می‌توانم از ایشان بگیرم؟ بعد اینکه اگر راضی به طلاق نشود می‌توانم این فیلم را مدرک قرار دهم؟

جواب:

سلام خانم محترم.

متاسفم از این مشکلی که برایتان پیش آمده است.

عرض به حضورتان که شما علاوه بر مهریه می‌توانید اجرت‌المثل هم مطالبه کنید. اجرت‌المثل مبلغی است که بابت کارهایی که زن در خانه انجام داده به او تعلق می‌گیرد. این مبلغ توسط کارشناس تعیین خواهد شد و میزان آن نهایتا با نظر دادگاه است.

توجه کنید که مهریه شما هم به نرخ روز حساب خواهد شد. بانک مرکزی هر ساله شاخصی ارائه می‌دهد و دادگاه با توجه این شاخص مبلغ مهریه شما را حساب خواهد کرد.

اگر شوهرتان اموالی به نام خود دارد، ابتدا به اداره ثبت اسناد و املاک بروید و در آنجا مهریه خود را به اجرا گذاشته و با معرفی اموال شوهرتان تقاضای توقیف اموال بدهید.

به کانال تلگرام خانه امن بپیوندید.

در مورد مدتی که در مغازه ایشان کار کردید، اگر در آن مدت حقوقی بابت کار کردن نگرفته‌اید می‌توانید آن را هم مطالبه کنید. البته باید اثبات کنید که در آنجا کار می‌کرده‌اید و اگر سالیان زیادی از آن گذشته باشد، شاید مطالبه دستمزدتان دشوار باشد.

اما در مورد سوال دیگرتان عرض شود که شما باید در قالب عسر و حرج تقاضای طلاق بدهید. عسر و حرج یعنی سختی و مشقت. سعی کنید افرادی را که مطلع از رفتارهای شوهرتان هستند برای ادای شهادت در دادگاه قانع کنید. فرزندانتان نیز می‌توانند در دادگاه شهادت بدهند. هر مدرک و دلیل دیگری هم که می‌تواند بد رفتاری‌های ایشان را نشان بدهد مفید خواهد بود. مثلا اگر تاکنون کلانتری صورت‌جلسه‌ای داشته یا شما به دلیل ضرب و جرح به مراکز درمانی مراجعه کرده باشید.

سوال:

آن فیلمی‌ که گرفتم چه؟ آیا به نظرتان به دادگاه ارائه بدهم؟

جواب:

به هر حال ضرری نخواهد داشت. از آن فیلم می‌توان برداشت کرد که ایشان هم مواد مخدر مصرف می‌کنند و هم اینکه رابطه نامشروع دارند. بنابراین این فیلم هم می‌تواند به شما کمک کند. ضمن اینکه می‌توانید از شوهرتان بابت رابطه نامشروع نیز شکایت کنید. رابطه نامشروع در قانون جرم بوده و مجازات شلاق دارد.

علاوه بر این فیلم شما می‌توانید از بازپرس رسیدگی کننده به پرونده تقاضا کنید که ارتباطات مخابراتی شوهرتان نیز استعلام شود. آن‌وقت دادسرا لیست تماس‌ها و پیامک‌ها را از مخابرات استعلام خواهد کرد.

سوال:

یک سوال دیگری هم دارم. من یک پسر و سه دختر دارم. پسرم که بزرگ‌تر است به تازگی ازدواج کرده و مستقل شده است اما سه دخترم هنوز مجرد هستند. می‌خواستم بدانم اگر من جدا بشوم و دخترانم با من زندگی کنند، آیا پدرشان موظف است هزینه آنها را بدهد؟

جواب:

بله! پدر در هر حال موظف به پرداخت نفقه فرزندان شماست هر چند بزرگسال باشند. یعنی تا وقتی ازدواج نکرده‌اند پدرشان باید هزینه زندگی‌شان را بپردازد اما توجه کنید که برخی هزینه‌ها شامل نفقه نمی‌شود از جمله شهریه دانشگاه. با توجه به اینکه شوهرتان تمکن مالی دارد، اگر بعد از جدایی نفقه فرزندانش را پرداخت نکند آنها می‌توانند هم شکایت کیفری کنند و هم نسبت به مطالبه نفقه اقدام حقوقی کنند.

سوال:

سوال آخرم این است که چون من خودم از کارهای دادگاهی سر در نمی‌آورم و یک بار هم که موفق نشدم از دادگاه طلاق بگیرم، آیا جایی هست که به من وکیل بدهد؟ خودم هیچ درآمدی ندارم و توان گرفتن وکیل را ندارم.

جواب:

در قانون حمایت از خانواده پیش‌بینی شده است که اگر دادگاه تشخیص بدهد خانم احتیاج به وکیل دارد می‌تواند برای او وکیل معاضدتی تعیین کند؛ گرچه دادگاه‌ها معمولا این کار را نمی‌کنند. اما شما در دادخواست طلاق درخواست کنید که دادگاه به شما وکیل معاضدتی بدهد. همچنین می‌توانید به کانون وکلای دادگستری استان‌ محل سکونتتان که در مرکز هر استان است مراجعه کرده و از آنجا تقاضای وکیل معاضدتی کنید.

Photo: grigvovan/depositphotos.com

موسی برزین، وکیل خانه امن

سوال:

با سلام.

من در مورد مادرم می‌خواهم راهنمایی بگیرم. مادر من ۶۳سال دارد و صاحب سه فرزند است که همگی ازدواج کرده‌ایم.

پدرم اما از همان ابتدا مادرم را اذیت می‌کرد. یعنی مادرم صبح تا شب توی خانه کار می‌کرد بدون اینکه پدرم حتی یک لباس درست-حسابی برایش بخرد و وقتی مریض می‌شد، با او بدرفتاری می‌کرد و می‌گفت: «خودت را به تنبلی نزن!»

بارها شاهد بودم که مادرم را کتک زد. در آن زمان عمویم با ما زندگی می‌کرد و مادرم مجبور بود کارهای او را هم انجام دهد.  وقتی ما کوچک بودیم کاری نمی‌توانستیم بکنیم اما وقتی بزرگ شدیم دیگر جلوی پدرم را گرفتیم و ایشان جرات زدن نداشت اما بددهنی می‌کرد و مرتب به مادرم فحش می‌داد یا در برابر دیگران تحقیرش می‌کرد تا اینکه ما ازدواج کردیم و مستقل شدیم.

پس از اینکه ما از خانه رفتیم پدرم دوباره شروع کرده به انواع اذیت و آزار. ایشان بازنشسته است اما یک تومان هم به مادرم نمی‌دهد تا مثلا برای خودش چیزی بخرد. زانوهایش درد می‌کند و خودش زیاد نمی‌تواند راه برود و پدرم هم دکتر نمی‌بردش و می‌گوید که دارد فیلم بازی می‌کند.

من بعضی وقت‌ها مادرم را می‌برم دکتر اما متاسفانه برادرانم پس از ازدواج تغییر کرده‌اند و اصلا توجهی به مادر ندارند و فقط هر از گاهی سری می‌زنند. خلاصه خیلی سنگدل شده‌اند و هر چه می‌گویم باید فکری کنیم می‌گویند: «اتفاقی نیافتاده است که!»

راستش من به خاطر شغل شوهرم در شهرستان هستم و شوهرم هم راضی نیست مادرم را بیاورم اینجا با ما زندگی کند چون می‌گوید پسرهایش چرا کاری نمی‌کنند و به من ربطی ندارد.

چند وقت پیش شنیدم که پدرم، مادرم را زده و کتفش آسیب دیده. من تصمیم گرفتم که اولا شکایت کنم از پدرم و بعد طلاق مادرم را بگیرم و ثانیا مادرم را ببرم آسایشگاه یا خانه سالمندان و خودم هزینه‌اش را بدهم. در این مورد راهنمایی می‌خواستم که چه‌طور باید شکایت کنم؟

جواب:

سلام خانم محترم.  متاسفم از مشکل پیش آمده.

در مورد شکایت عرض شود که اگر آثاری از ضرب و جرح در بدن مادرتان هست، ایشان می‌تواند شکایت کند. برای این کار باید خود ایشان یا یک وکیل دادگستری اقدام کند. یعنی شما نمی‌توانید به جای مادرتان شکایت کنید. بنابراین بهتر است با یک وکیل دادگستری صحبت کنید تا ایشان از طرف مادرتان شکایت کند. اگر این شکایت به نتیجه برسد، پدرتان به دیه محکوم می‌شود.

در مورد طلاق هم باز مادرتان خودش باید اقدام کند. زن در صورتی که در وضعیت عسر و حرج باشد می‌تواند تقاضای طلاق بدهد. عسر و حرج یعنی سختی و مشقت. اگر مادرتان اثبات کند که دائما مورد ضرب و شتم قرار گرفته، امکان صدور حکم طلاق وجود دارد. اما توجه کنید بهتر است قبل از شکایت یا طرح دعوی یک مکان زندگی مجزا برای مادرتان فراهم کنید چون پس از اقدام قضایی اگر مادرتان با پدرتان در یک جا باشد، ممکن است خشونت‌های بیشتری را متحمل شود.

بعد از بارداری تازه فهمیدم ازدواج ثبت نشده

می‌گوید: «مگر دیوانه‌ هستم که دکتر بروم!»

تقاضای طلاق و خودداری مادر از نگهداری کودک: راه‌حل قانونی چیست؟

سوال:

در مورد وکیل، آیا دادگاه وکیل تسخیری به مادرم می‌دهد؟ چون خودش که سواد ندارد و نمی‌تواند برود و من هم شاید اولش بروم اما همیشه نمی‌توانم حضور داشته باشم.

جواب:

بر اساس قوانین ایران حضور وکیل در دعاوی خانوادگی یا پرونده ضرب و جرح الزامی‌ نیست اما اگر دادگاه تشخیص بدهد که حضور وکیل لازم است می‌تواند نسبت به تعیین وکیل معاضدتی اقدام کند. با توجه به سن و سال مادرتان و نداشتن توانایی مالی شاید دادگاه قبول کند که برای ایشان وکیل تسخیری تعیین شود.

طبق قسمت اخیر ماده پنج قانون حمایت از خانواده، «در صورت اقتضاء ضرورت یا وجود الزام قانونی دایر بر داشتن وکیل، دادگاه حسب مورد رأساً یا به درخواست فرد فاقد تمکن مالی، وکیل معاضدتی تعیین می‌کند.»

بنابراین در صورتی که دادگاه حضور وکیل را لازم بداند برای مادرتان وکیل معاضدتی تعیین خواهد کرد. حق‌الوکاله این وکیل توسط خواهان پرداخت نمی‌شود وکیل معاضدتی می‌تواند دستمزد خود را از قوه قضاییه مطالبه کند. اما اگر دادگاه وکیل معاضدتی را قبول نکرد، خودتان باید وکیل بگیرید.

سوال:

واقعیتش مادرم راضی به طلاق نمی‌شود چون زنی سنتی‌ست و فکر می‌کند طلاق آبروریزی است و خیلی کار گناهی‌ست اما من به هر طریق ممکن می‌خواهم جدا شود تا پدرم تنها بماند و تاوان این بلاهایی که سر مادرم آورده را بدهد. می‌خواستم ببینم آیا اگر قانونا طلاق نگیرند من می‌توانم مادرم را ببرم آسایشگاه سالمندان؟

جواب:

در قوانین در این مورد که برای پذیرش زن در خانه سالمندان نیاز به اجازه شوهر یا فرد دیگری است مطلبی وجود ندارد. درست است که زن باید از مرد تمکین کند اما با توجه به ماده ۱۱۱۵ قانون مدنی که برای زن حق ترک خانه در صورتی که خطر جانی و جسمی‌ وجود داشته باشد را به رسمیت شناخته، می‌توان گفت مادرتان نیازی به اجازه همسرش در این مورد ندارد. ضمن اینکه اثر عدم تمکین فقط اسقاط نفقه و در شرایطی اجازه ازدواج دوم است. لذا به نظر نمی‌رسد برای اینکه مادرتان را به خانه سالمندان ببرید، لازم باشد رضایت پدرتان را داشته باشید.

با وجود این اما ممکن است برخی مراکز نگهداری سالمندان بر اساس ضوابط داخلی خود چنین اجازه‌ای را لازم بدانند و بنابراین بهتر است مساله را از مرکزی که می‌خواهید مادرتان را به آنجا ببرید بپرسید. ضمن اینکه بهتر است برادرهای‌تان را نیز در این تصمیم با خود همراه کنید.

به کانال تلگرام خانه امن بپیوندید.

سوال:

سوال دیگرم این است که نمی‌شود قانونا قسمتی از حقوق پدرم را توقیف کرد و به مادرم داد؟ یعنی با وجود این همه سال که مادرم زحمت کشیده، همه درآمد خانواده برای پدرم است؟

جواب:

متاسفانه این امر در قوانین ایران پیش بینی نشده است که در در‌آمد مرد، خانم نیز سهیم باشد. مرد فقط ملزم به پرداخت نفقه است. البته اگر مادرتان مهریه خود را که به نرخ روز محسوب می‌شود مطالبه کند و پدرتان آن را پرداخت نکرده و نهایتا قسط‌بندی شود، هر ماه یک چهارم حقوق پدرتان کسر و به حساب مادرتان واریز خواهد شد.

 (عکس تزئینی است.)

Photo: altanaka/depositphotos.com

موسی برزین، وکیل خانه امن

سوال:

سلام!

من یک خانم ۳۵ ساله هستم که مشکلات بسیاری برایم پیش آمده و نمی‌دانم چه کار باید بکنم.

من هشت سال قبل با یک مردی ازدواج کردم اما در دوران عقد از ایشان جدا شدم. بعد با یک آقای دیگر که قبلا آشنا شده بودم ازدواج کردم. ایشان نیز یک ازدواج ناموفق داشت. این آقا من را برد یک جایی و گفت اینجا دفترخانه است و عقد خواندیم. بعد شناسنامه‌ها را گرفتند و گفتند دو روز بعد بیایید ببرید. ما رفتیم خانه مشترک. چند روز گذشت اما شوهرم نمی‌رفت شناسنامه‌ها را بگیرد تا اینکه پس از چند هفته با اصرار من شناسنامه‌ها را آورد که من شک کردم چون تاریخ ازدواج‌مان اشتباه نوشته شده بود و طرز نوشته شدن هم به طوری بود که مشکوک شدم. عقدنامه را هم به من نداد و گفت گذاشته‌ام تا وام بگیرم. خلاصه من سهل‌انگاری کردم تا اینکه باردار شدم.

پس از گذشت پنج ماه از بارداری اما متوجه شدم که اصلا نه عقدنامه‌ای وجود دارد و نه ازدواج ما ثبت شده است و شوهرم خودش با خودکار در شناسنامه ازدواج ما را نوشته است. خلاصه ابتدا تصمیم گرفتم که بچه را سقط کنم اما این اقا تهدید کرد و من از ترس منصرف شدم.

بعد از اینکه دخترمان متولد شد هم این آقا برای گرفتن شناسنامه اقدامی نکرده. هر چه می‌گویم برو ازدواج‌مان را ثبت کن و برای بچه شناسنامه بگیر قبول نمی‌کند. وقتی هم خیلی اصرار می‌کنم می‌گوید بچه از شوهر قبلی‌ات است. بعضی وقت‌ها هم البته می‌گوید من سابقه‌دار هستم و اگر بروم اقدامی کنم دستگیرم می کنند. الان دختر من پنج ساله است و شناسنامه ندارد. از این بابت من خیلی مشکل دارم و حتی نمی‌توانم بچه را برای واکسن ببرم. ایشان خودش سابقه‌دار است و قبلا دو سال در زندان بوده و آدم قلدر و پرخاشگری‌ست. بارها من را کتک زده. حتی دخترمان را هم می‌زند. من پدر و مادر پیری دارم که او آنها را هم تهدید می‌کند. دست این آقا گرفتار شده‌ام. برای اقدام قانونی هم نه پولی دارم نه اطلاعات. از طرف دیگر می‌ترسم به اتهام زنا خودم را هم بگیرند. اگر جایی برای رفتن داشتم حتما از اینجا فرار می‌کردم.  واقعا دیگر درمانده شده‌ام.

اگر ممکن است من را راهنمایی کنید.

جواب:

سلام خانم محترم! متاسفم از مشکل پیش آمده برای‌تان. شما باید سریعا اقدام قضایی کنید چون فردا روز قرار است دخترتان به مدرسه برود و مشکلات بیشتری برای‌تان به وجود خواهد آمد. همچنین اگر فکر می‌کنید اقامت‌تان در آن خانه خطرناک است حتما با شماره تلفن ۱۲۳ که مربوط به اورژانس اجتماعی است تماس بگیرید.

اما از لحاظ حقوقی شما از دو راه کیفری و حقوقی می‌توانید اقدام کنید:

از آنجا که ایشان خودش در شناسنامه‌تان دست برده و ازدواج‌تان را قید کرده، مرتکب جرم جعل در اسناد رسمی شده است. به همین دلیل شما می‌توانید در دادسرا به اتهام جعل از ایشان شکایت کنید. اثبات این امر هم بسیار راحت است زیرا دادگاه با استعلام از اداره ثبت احوال متوجه خواهد شد که ازدواج ثبت نشده است. سعی کنید آدرسی را که به اسم دفترخانه شما را به آنجا برده است به یاد آورده و در شکواییه بنویسید.

به کانال تلگرام خانه امن بپیوندید.

شکایت دیگری که می‌توانید انجام دهید، شکایت به دلیل عدم ثبت ازدواج دائم است. بر اساس ماده ۴۹ قانون حمایت خانواده عدم ثبت ازدواج دائمی جرم بوده و مجازات حبس یا جزای نقدی دارد. اما اگر شوهرتان رابطه زوجیت و تعلق فرزند به خود را انکار می‌کند باید در دادگاه خانواده دادخواست اثبات زوجیت و اثبات نسب مطرح کنید. باید هر مدرکی را که نشان می‌دهد شما با ایشان مشترکا زندگی می‌کنید به دادگاه ارائه دهید. به عنوان مثال احتمالا هنگامی که دخترتان متولد شده است ایشان اقداماتی در بیمارستان انجام داده است یا خود به نحوی اقرار کرده که شوهر شما و پدر بچه است. خودتان به بیمارستان رفته و پرونده را بگیرید اگر هم ندادند مشکلی نیست، چون دادگاه خود استعلام خواهد کرد. اگر عکسی از مراسم عروسی یا عقد یا هر عکس دیگری که نشان بدهد شما با او زن و شوهر هستید در اختیار دارید حتما ضمیمه دادخواست کنید. شاهد هم می‌توانید معرفی کنید. مثلا هم‌اکنون در خانه‌ای که مشترکا زندگی می‌کنید به هر حال همسایگان مشاهده می‌کنند که در یک جا هستید و می‌توانید از آنها بخواهید در دادگاه شهادت دهند.

به جز همسایه‌ها هر شخص دیگری که مطلع از زوجیت شماست نیز می‌تواند در دادگاه شهادت دهد. با توجه به اینکه شما سال‌هاست با این آقا زندگی می‌کنید، حتما می‌توانید مدارک زیادی پیدا کنید.

پس از ثبت دادخواست اما دادگاه مساله را بررسی کرده و در صورت اثبات مساله، حکم به زوجیت خواهد داد. اگر زوجیت اثبات شود دیگر امکان انکار بچه وجود ندارد مگر اینکه او خودش ثابت کند که بچه متعلق به او نیست. در این مورد دادگاه با تجویز آزمایش دی.ان.ای می‌تواند پی به حقیقت ببرد. پس از صدور حکم مقتضی شوهرتان ملزم به ثبت ازدواج و اخذ شناسنامه برای فرزندتان خواهد شد.

از همین نویسنده بیشتر بخوانید:

به دلیل افترا و ضرب و جرح، طلاق می‌خواهم

خشونت خانگی زوج ایرانی در ترکیه

خشونت خانگی یک پدیده آنی نیست

سوال:

خب آیا مشکلی برای خودم پیش نمی‌آید؟ اگر فرضا زوجیت ما اثبات نشود من را به اتهام زنا دستگیر نمی‌کنند؟

جواب:

خیر. احتمال اینکه چنین مشکلی برای شما ایجاد شود بسیار کم است زیرا بر اساس ماده ۲۲۳ قانون مجازات اسلامی، «هر گاه متهم به زنا، مدعی زوجیت یا وطی به شبهه باشد، ادعای وی بدون بینه یا سوگند پذیرفته می‌شود مگر آنکه خلاف آن با حجت شرعی لازم ثابت شود.»

اگر هم فرضا زوجیت شما در دادگاه خانواده اثبات نشود، دلایل و شواهد زیادی وجود خواهد داشت که شما با تصور اینکه همسر این آقا هستید با ایشان رابطه برقرار کرده‌اید. ضمن اینکه در این ماده گفته شده است صرف ادعا کافی‌ست، مگر خلاف آن ثابت شود. یعنی اگر به نحوی اثبات شود شما خودتان می‌دانستید که زن و شوهر نیستید و با این حال رابطه جنسی برقرار کرده‌اید، مرتکب جرم زنا شده‌اید آن هم در صورتی است که زنا ثابت شود. یعنی به صرف وجود بچه زنا ثابت نمی‌شود.

البته توجه کنید که در صورت عدم اثبات زوجیت و طرح مساله زنا در دادگاه کیفری، نباید اقراری مبنی بر اینکه بعد از کشف قضیه با شوهرتان رابطه جنسی داشته‌اید انجام دهید.

سوال:

واقعیت این است که من دیگر نمی‌خواهم با این آقا زندگی کنم چون کسی که حاضر نیست بچه خودش را قبول کند و هر روز هم کتک‌کاری می‌کند، قابل زندگی کردن نیست. می‌خواهم از ایشان جدا بشوم اما بعد از اینکه برای بچه‌ام شناسنامه گرفتم. در این مورد چه باید بکنم؟

جواب:

ابتدا باید رابطه زوجیت شما ثابت شود و بعد اقدام به طلاق کنید. بنابراین منتظر باشید تا حکم دادگاه صادر شود و بعد با استناد به عسر و حرج تقاضای طلاق کنید. عسر و حرج یعنی مشقت و سختی زن. با توجه به اینکه ایشان حاضر به ثبت ازدواج نبوده و فرزند خود را نیز قبول ندارد و از طرف دیگر مرتکب ضرب و جرح شده و دارای سابقه کیفری نیز هست، احتمال اینکه دادگاه حکم طلاق را صادر کند زیاد است.

Photo: Sergey Nivens/www.shutterstock.com

موسی برزین، وکیل خانه امن

سوال:

سلام!

زنی ۳۶ ساله هستم. ۱۰ سال پیش با یکی از اقوام دورمان ازدواج کردم و به دلیل اینکه این آقا معتاد بود پس از سه سال زندگی مشترک جدا شدم. سه سال قبل با یک مردی آشنا شدم که ایشان هم از همسرش جدا شده بود. بعد از مدتی رفت و آمد تصمیم به ازدواج گرفتیم. ایشان دو پسر ۲۰ و ۱۷ ساله دارد و ۱۲ سال از من بزرگ‌تر است. پس از اینکه به خانه ایشان رفتم و چند ماهی گذشت متوجه شدم مشکل روانی دارد اما دیگر باردار شده بودم و الان یک دختر ۱۳ ماهه دارم.

او به زمین و زمان مشکوک است. دو پسرش خیلی خوب هستند و به من هم احترام می‌گذارند. قبل از ازدواج‌مان گفته بود که خانمش مشکل اخلاقی داشت و به همین دلیل طلاقش داده اما بعدها متوجه شدم اصلا این‌طور نبوده و خیلی هم زن پاکی بوده است اما این آقا آن‌قدر اذیتش کرده و کتکش زده و آخر سر هم از خانه بیرونش کرده است و بعد هم جدا شده‌اند. او حتی به پسرهایش هم اجازه نمی‌دهد با مادرشان رفت و آمد کنند. پسرهایش مخفیانه با مادرشان ملاقات می‌کنند و خیلی هم از پدرشان متنفرند. آن‌قدر بد خلق است که هیچ‌کس به خانه ما رفت و آمد ندارد و خانواده من هم دیگر به خانه ما نمی‌آیند. صبح می‌رود سر مغازه‌اش و بعد از ظهر می‌آید یک ساعتی در خانه می‌نشیند و بعد با رفیق‌هایش می‌رود این ور و آن ور. انتظارهای زیادی هم از من دارد. بیرون که می‌روم می گوید باید چادر سرت کنی. در خانه هم انتظار دارد همه چیز تمیز و مرتب باشد و ۲۴ ساعته انواع غذاها حاضر باشد. من الان دارم از سه بچه نگهداری می‌کنم و اصلا وقت نمی‌کنم یک دقیقه هم بنشینم. به من می‌گوید: «فکر کردی اینجا “خونه خاله” است؟ باید کار کنی.»

هر کاری می‌کنم آقا راضی نمی‌شود. با همه این مشکلات به خاطر دخترم و آبرویم تحمل می‌کردم اما دو هفته قبل من داشتم با پسر بزرگش در موبایل یک کلیپ نگاه می‌کردیم و می‌خندیدیم که یک‌دفعه از اتاق آمد بیرون و شروع کرد به کتک زدن پسرش.  در کمال بی‌شرمی به من اتهام زد که با پسرش رابطه دارم و من را هم با مشت و لگد زد و رفت بیرون. من هم دخترم را برداشتم آمدم خانه برادرم. می‌خواهم از این آقا شکایت کنم و طلاق بگیرم اما او مرتبا زنگ می‌زند که بچه را از تو می‌گیرم و طلاقت هم نمی‌دهم.

جواب:

سلام خانم محترم!

متاسفم از مشکل پیش آمده برای شما. مساله شکایت و طلاق دو امر جداگانه است. بر اساس قوانین ایران اگر کسی به دیگری یک عمل مجرمانه را نسبت دهد مجرم است. بر طبق ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی، «هر کس به وسیله اوراق چاپی یا خطی یا به وسیله درج در روزنامه و جرائد یا نطق در مجامع یا به هر وسیله دیگر به کسی امری را صریحا نسبت دهد یا آنها را منتشر نماید که مطابق قانون آن امر جرم محسوب می‌شود و نتواند صحت آن اسناد را ثابت نماید جز در مواردی که موجب حد است به یک ماه تا یک سال حبس و تا۷۴  ضربه شلاق یا یکی از آنها حسب مورد محکوم خواهد شد ….»

با توجه به اینکه رابطه نامشروع در قوانین ایران جرم‌انگاری شده است بنابراین شما می‌توانید به دادسرا رفته و به اتهام افترا از شوهرتان شکایت کنید. در مورد اثبات موضوع عرض شود که اگر پسر شوهرتان حاضر به شهادت باشد امکان اثبات وجود دارد. اگر ایشان از طریق اس‌ام‌اس یا پیام در تلگرام و امثالهم به شما گفته باشد که با پسرم رابطه داشته‌ای، حتما آنها را پرینت گرفته و ضمیمه شکواییه نمایید. توجه کنید که شما باید اثبات کنید که ایشان اتهام رابطه نامشروع را به شما نسبت داده است. اگر اثبات نشود و نتوانید هیچ مدرک و شاهدی ارائه دهید، شکایت‌تان به نتیجه نمی‌رسد.

بیشتر بخوانید:

خشونت خانگی زوج ایرانی در ترکیه

تقاضای طلاق و خودداری مادر از نگهداری کودک: راه‌حل قانونی چیست؟

ازدواج موقت با مادر و تجاوز به دختر نوجوان: به کجا و چه‌طور باید شکایت کرد؟

سوال:

من تصمیم قطعی بر طلاق دارم. چه کار باید بکنم که راحت طلاق بگیرم؟ با توجه به شناختی که از او دارم ممکن نیست راضی بشود که طلاق بدهد.

جواب:

شما باید با استناد به عسر و حرج تقاضای طلاق بدهید. عسر و حرج یعنی مشقت و سختی زن. با توجه به اینکه ایشان چندین بار شما را مورد ضرب و شتم قرار داده است و در خانه بدرفتاری می‌کند، باید با توسل به این امر دادخواست طلاق بدهید. لازم است هر دلیل و مدرکی که نشان بدهد ایشان بدرفتار و خشونتگر است را جمع‌آوری کنید. از جمله استشهادیه از افراد مطلع. متاسفانه تقاضای طلاق یک طرفه از ناحیه زن مورد سختگیری قرار می‌گیرد. به همین دلیل بهتر است ابتدا مهریه خود را از اداره ثبت اسناد و املاک به اجرا گذاشته و اگر شوهرتان اموالی دارد توقیف کنید. سپس به جرم افترا از ایشان شکایت کنید. ممکن است خود ایشان راضی به طلاق توافقی شود.

به کانال تلگرام خانه امن بپیوندید.

سوال:

مشکل من الان فقط بچه‌ام است. واقعیتش خیلی می‌ترسم که بچه‌ام را بگیرد و دیگر اجازه ندهد حتی ببینمش. سر خانم قبلی‌اش هم همین بلا را آورده. اصلا آدم منطقی‌ای نیست. مثل اراذل و اوباش رفتار می‌کند. آیا می‌توانم بچه‌ام را بگیرم؟

جواب:

بر اساس قانون مدنی حضانت طفل تا هفت سالگی با مادر و پس از آن با پدر است اما اگر اختلاف حاصل شود دادگاه در مورد حضانت فرزند تصمیم‌گیری می‌کند. توجه کنید که فرزندان پس از بلوغ از سن حضانت خارج می‌شوند. از آنجا که سن بلوغ قانونی برای دختران ۹ سال است، دخترتان پس از ۹ سالگی می‌تواند در مورد اینکه می‌خواهد با چه کسی زندگی کند، تصمیم بگیرد. با این وضعیت تا هفت سالگی که حضانت با شما خواهد بود و پس از آن هم تا شوهرتان بخواهد طرح دعوی کند و دادگاه تصمیم بگیرد، دخترتان به ۹ سالگی رسیده و می‌تواند بگوید که می‌خواهد با شما زندگی کند.

Photo: marcogarrincha/www.shutterstock.com

موسی برزین، وکیل خانه امن

سوال:

سلام!

من یک زن ۳۲ ساله هستم که چهار سال پیش ازدواج کرده‌ام. مدت کمی بعد از ازدواج‌مان شوهرم با تحریک یکی از دوستانش تصمیم گرفت که ما به ترکیه برویم و پناهنده شویم و بعد برویم آمریکا. من کاملا مخالف بودم. خانواده من هم همین‌طور اما ایشان خیلی اصرار کرد و آخر سر هم گفت اگر نیایی خودم می‌روم. در نهایت من مجبور شدم رضایت بدهم و  به هر ترتیب آمدیم ترکیه و الان سه سال است در اینجا هستیم و شرایط سختی هم داریم.

بعد از اینکه به ترکیه آمدیم شوهرم گفت باید مسیحی بشویم تا کیس‌مان قبول شود. من قبول نکردم اما ایشان خودش در «یو. اِن» گفت که مسیحی شده است و در اینجا هم می‌رود کلیسا اما نه به اخلاق پای‌بند است نه به دین و مذهب نه به خانواده. به همین دلایل با شوهرم اختلافات زیادی پیدا کرده‌ام. ایشان اصلا متعهد به زندگی نیست و اندک پولی هم که خانواده‌های‌مان می‌فرستند صرف مشروبات و خوشگذرانی می‌کند. هر وقت هم اعتراض می‌کنم می‌گوید اگر ناراحتی برگرد برو. چند بار هم من را کتک زده است. مرتبا پیش همه با من بد صحبت می‌کند و یک بار با دسته کلیدش زد توی صورتم به طوری که ابرویم پاره شد و مجبور شدم بروم بیمارستان. واقعا نمی‌دانم چه کار باید بکنم. اگر برگردم یک مشکل است و اگر برنگردم هزار مشکل. می‌ترسم برگردم و در شرایط اجتماعی ایران دچار مساله بشوم و همه سرکوفت بزنند اما خیلی فکر کرده‌ام و شاید چاره دیگری به جز جدا شدن از این آقا نداشته باشم.

من چند سوال در این مورد از شما دارم. برای طلاق چه کار باید بکنم؟ آیا در اینجا باید تقاضای طلاق بدهم یا در ایران؟ در مورد کتک‌ کاری‌هایی که کرده آیا می‌توانم اینجا از دستش شکایت کنم؟

جواب:

سلام خانم محترم!

در مورد طلاق شما هم می‌توانید در ترکیه و هم در ایران تقاضای طلاق دهید. اگر در ترکیه تقاضای طلاق دهید بر اساس قوانین ترکیه رسیدگی خواهد شد و اگر حکم طلاق صادر شود در ترکیه اعتبار خواهد داشت اما اگر بخواهید در ایران هم طلاق شما ثبت شود، حتما باید طلاق ترکیه‌ای را در دادگاه‌های ایران تنفیذ کنید. اگر طلاق توافقی باشد به راحتی تنفیذ شده و طلاق‌تان در ایران نیز رسمیت پیدا می‌کند اما اگر شوهرتان راضی به طلاق نباشد و شما در کشور ترکیه تقاضای طلاق بدهید و حکم صادر شود، دادگاه‌های ایران به سختی این حکم را تنفیذ خواهند کرد. اگر قصد بازگشت به ایران دارید، منطقی‌تر این است که در ایران تقاضای طلاق بدهید. با توجه به مسائلی که گفتید امکان به نتیجه رسیدن زیاد است و با توجه به اینکه شوهرتان به ایران نخواهد آمد، طلاق به صورت غیابی صادر خواهد شد.

بیشتر بخوانید:

می‌گوید: «مگر دیوانه‌ هستم که دکتر بروم!»

تقاضای طلاق و خودداری مادر از نگهداری کودک: راه‌حل قانونی چیست؟

ازدواج موقت با مادر و تجاوز به دختر نوجوان: به کجا و چه‌طور باید شکایت کرد؟

سوال:

آیا اینکه شوهرم در ترکیه مرا کتک زده و اذیت کرده است را دادگاه‌های ایران قبول خواهند کرد؟

جواب:

بله! هر مدرکی که مبنی بر بدرفتاری شوهرتان دارید جمع‌آوری کنید. از جمله به بیمارستانی بروید که برای درمان مراجعه کرده‌اید و یک گزارش بگیرید. این گزارش هم در ترکیه می‌تواند مورد استناد قرار بگیرد و هم در ایران می‌توانید توسط مترجم رسمی به فارسی ترجمه‌اش کنید. این مدارک در تقاضای طلاق شما موثر خواهند بود اما با توجه به این اسناد نمی‌توانید از شوهرتان شکایت کیفری کنید.

سوال:

اگر اینجا از شوهرم به دلیل کتک زدن شکایت کنم به نتیجه‌ای می‌رسد؟ واقعیتش می‌خواهم ایشان محکوم شود تا هر جایی هم که می‌رود در پرونده‌اش باشد که آدم خشونت‌گری است.

جواب:

بله! شما می‌توانید به دادستانی در ترکیه رفته و بابت ضرب و جرح شکایت کنید. اگر مدارک کافی باشد حتما مجازاتی در پی خواهد داشت. ضمن اینکه می‌توانید تقاضای دور کردن شوهرتان را از خانه مشترک بدهید. در حقوق ترکیه در برخی موارد دادستانی حکم به دور شدن موقت شوهر از محل زندگی می‌دهد. اگر این شکایت‌تان به نتیجه برسد در دعوای طلاقی که در ایران مطرح می‌کنید نیز موثر خواهد بود. یعنی می‌توانید با ترجمه حکم دادگاه ترکیه، اثبات کنید که شوهرتان شما را کتک می‌زده است و به این دلیل شما در وضعیت عسر و حرج قرار داشته‌اید.

سوال:

در مورد مهریه هم سوال داشتم. اگر من در ایران مطالبه مهریه کنم چطور می‌توانم از ایشان مهریه را بگیرم؟ ایشان که به هر حال به ایران نخواهند آمد.

جواب:

اگر در ایران مهریه خودتان را مطالبه کنید دادگاه حکم به پرداخت مهریه خواهد داد. اگر شوهرتان به هر طریقی تقاضای اعسار و قسط‌‌‌بندی بدهد، مهریه تقسیط خواهد شد. اگر شوهرتان در ایران اموالی داشته باشد می‌توانید آنها را توقیف کنید اما اگر نداشته باشد با توجه به اینکه شوهرتان در ترکیه است و پناهنده هم شده، عملا گرفتن مهریه از ایشان ممکن نخواهد بود مگر اینکه شما ایشان را ممنوع‌الخروج کرده و اگر روزی به ایران بیاید، نتواند دوباره از کشور خارج شود.

به کانال تلگرام خانه امن بپیوندید.

سوال:

واقعیتش دو دل هستم که به ایران برگردم. با وجود اینکه خیلی مایلم برگردم اما خیلی هم می‌ترسم. به هر حال در ایران به یک خانم مطلقه خوب نگاه نمی‌کنند. پدر و مادر من هم خیلی حساس و سنتی هستند. اگر  طلاق بگیرم و برگردم خیلی ناراحت می‌شوند. می‌خواستم بدانم آیا در ترکیه جایی هست که موقتا بروم؟ چون اختلاف من با شوهرم خیلی زیاد شده و اصلا نمی‌توانم تحمل کنم که با او در یک جا زندگی کنم.

جواب:

در کشور ترکیه خانه‌های امن وابسته به دولت وجود دارند که به زن‌های قربانی خشونت خانگی پناه می‌دهند. در مورد شرایط پذیرش در این نهاد باید با پلیس ترکیه مشورت کنید. اگر نتوانستید حکم دور کردن از خانه را بگیرید می‌توانید در مورد خانه‌های امن اقدام کنید.

Photo: godruma/depositphotos.com

موسی برزین- پژوهشگر حقوق

سوال: سلام. خسته نباشید! من ۷ سال پیش ازدواج کرده‌ام و یک فرزند پسر۴ ساله دارم. شوهرم در یک کارخانه کار می‌‌کند و وضعیت مالی متوسطی دارد. پس از گذشت یک سال از زندگی مشترک مشکلاتمان شروع شد. شوهرم در خانه خیلی بدرفتاری می‌کند و همیشه مرا اذیت می‌کند. سر هر مساله کوچکی عصبانی می‌شود و داد و بیداد می‌کند و فحش و ناسزا می‌دهد. اگر جوابش را بدهم بدتر می‌کند و دیگر کنترلش را از دست می‌دهد. چند بار به او گفتم برو دکتر اما قبول نمی‌کند و می‌گوید: «مگر دیوانه‌ هستم که دکتر بروم!»

در مورد مخارج خانه هم بسیار خسیس است و حساب و کتاب همه چیز را می‌کند. چند بار هم مرا کتک زده حتی یک بار که درباره رفتن به یک عروسی دعوا کردیم چنان داد و فریاد به راه انداخت و ظرف‌ها را شکست که همسایه‌ها به پلیس زنگ زدند! همان روز من را هم با مشت زد. پلیس آمد و شوهرم گفت اختلاف خانوادگی است و آنها هم رفتند. یک بار هم با گلدان شیشه‌ای به دستم زد و دستم زخمی شد که حتی دکتر رفتم. خلاصه دیگر نمی‌توانم تحمل کنم. پسرم هم از این وضعیت خیلی اذیت می‌شود. می‌خواهم به دادگاه بروم اما در اینترنت خواندم که ثابت کردن چنین چیزهایی سخت است. چگونه در دادگاه می‌توانم کارهای شوهرم را اثبات کنم؟

از این نویسنده بیشتر بخوانید:

تقاضای طلاق و خودداری مادر از نگهداری کودک: راه‌حل قانونی چیست؟

زندانی بودن شوهر و حق طلاق برای زن

محروم کردن دختر از ارث؛ آیا امکان‌پذیر است؟

جواب: سلام خانم محترم! چه شما بخواهید شکایت کیفری کنید و چه اینکه در دادگاه خانواده تقاضای طلاق کنید، باید بتوانید خشونت‌های شوهرتان را اثبات کنید. در شکایت کیفری اثبات خشونت‌ها اهمیت زیادی دارد و اگر نتوانید اثبات کنید دادگاه به نفع شما رای نمی دهد، اما در دادگاه خانواده کمی راحت‌تر است. در قانون مجازات اسلامی و برخی دیگر از قوانین، دلایل اثبات شمرده شده‌اند که مهم‌ترین آنها عبارت است از: اقرار و شهادت.

برای اثبات خشونت‌های شوهرتان در خانه چند راه دارید. اول اینکه اگر در این چند سال شاهدی برای خشونت‌های شوهرتان داشته‌اید می‌توانید به دادگاه معرفی کنید. از جمله اقوام و آشنایان و همسایگان که حداقل یک بار شاهد رفتارهای شوهرتان با شما بوده‌اند. توجه کنید که ممکن است دادگاه خود شاهدها را احضار کند. به همین دلیل کسانی که حاضرند شهادت بدهند، در صورت لزوم باید به دادگاه هم بروند.

کار دیگری که می‌توانید انجام دهید تهیه یک استشهادیه از همسایگان است. فرمودید که یک بار همسایگان با پلیس تماس گرفتند. بنابراین بارها صدای شوهر شما را که با شما بدرفتاری می‌کرده، شنیده‌اند. در استشهادیه هر چیزی را که همسایگان شنیده و دیده‌اند ذکر می‌شود و به امضای آنها می‌رسد. هر چه قدر تعداد امضا‌کنندگان بیشتر باشد، بهتر است.

به کانال تلگرام خانه امن بپیوندید.

همچنین می‌توانید در شکایت یا دادخواستی که می‌دهید، آمدن پلیس به خانه را با ذکر تاریخ و ساعت بنویسید. در این صورت دادگاه یا دادسرا اگر صلاح بداند، از مرکز پلیس استعلام می‌کند. فرمودید که یک بار به دلیل جراحت دستتان به دکتر رفتید. می‌توانید به آن دکتر مراجعه کرده و گزارش معاینه بالینی و یا نامه از ایشان بگیرید و ضمیمه شکایت یا دادخواست کنید. در صورتی که به آن دکتر دسترسی ندارید، اگر مدارکی از درمانتان باقی مانده آنها هم قابل ارائه به دادگاه هستند. به طور کلی هر چه به فکرتان می‌رسد که ممکن است در دادگاه به دردتان بخورد را جمع‌آوری کنید. در نهایت ممکن است با شکایت شما شوهرتان به بعضی خشونت‌های خود اعتراف کند. اگرچه احتمال آن بسیار کم است.

سوال: اگر از شوهرم فیلم بگیرم یا صدایش را ضبط کنم در دادگاه به درد می‌خورد؟ قاضی به این فیلم‌ها توجه می‌کند؟ یکی از دوستانم این را به من  پیشنهاد کرده است.

جواب: فیلم یا صدا به تنهایی نمی‌تواند اثبات‌کننده باشد به‌ویژه در دعاوی کیفری. اما در اصطلاح حقوقی یک اماره و نشانه است. یعنی برای اثبات خشونت‌های شوهرتان فقط فیلم یا صدا کافی نیست و دادگاه شوهرتان را محکوم نمی‌کند. اما اگر در کنار اینها دلایل دیگری ارائه دهید، فیلم هم نشانه خواهد بود و برای اثبات ادعایتان مفید خواهد بود. اگر از هنگامی که شوهرتان فحش و ناسزا می‌گوید یا شما را کتک می‌زند فیلم بگیرید، بی‌گمان تاثیر مثبتی خواهد داشت.  همچنین اگر آثاری از ضرب و جرح در بدنتان باقی است و یا اینکه شوهرتان دوباره مرتکب ضرب و جرح شد، بلافاصله به دادسرا بروید تا شما را به پزشکی قانونی معرفی کند. در این صورت پزشکی قانونی تایید خواهد کرد که شما مورد ضرب و جرح قرار گرفته‌اید.

سوال: آیا شهادت خانواده خودم قبول است؟

جواب: اگر خانواده شما شاهد خشونت شوهرتان بوده‌اند، دادگاه اظهارات آنها را نیز گوش می‌دهد. اما اگر تنها دلیل اثباتی شما اظهارات خانواده‌ خودتان باشد، دادگاه این را نخواهد پذیرفت.

سوال: به نظرتان اگر شکایت کنم جواب می‌گیرم؟ آیا صلاح است شکایت کنم؟

جواب: در مورد شکایت کیفری توجه داشته باشید که فحش و ناسزا و افترا و ضرب و جرح جرم است، اما اثبات آن مشکل است. اگر آثاری از ضرب و جرح در بدنتان باقی نمانده باشد، در این مورد شکایتتان به نتیجه نمی‌رسد.  اما در مورد فحش و افترا اگر بتوانید اثبات کنید، ممکن است قاضی شوهرتان را محکوم کند. اگرچه دادگاه‌های کیفری ایران، در دعواهای خانوادگی تمایل چندانی به محکومیت شوهر ندارند. اما در مورد تقاضای صدور حکم طلاق چون خشونت همیشگی شوهر از موارد عسر و حرج است، شما با استناد به آن می‌توانید تقاضای طلاق کنید. دادگاه خانواده مساله را بررسی می‌کند و اگر خشونت را محرز بداند، حکم طلاق می‌دهد. البته اگر تصمیمتان به طلاق است بهتر است با شوهرتان در این مورد توافق کنید و رضایتش را برای طلاق توافقی جلب کنید. چون طلاق توافقی خیلی آسان‌تر و سریع‌تر به نتیجه می‌رسد.

Photo: Nika_Vika/depositphotos.com

موسی برزین، وکیل خانه امن

سوال:

سلام!

 ۹ سال است ازدواج کرده‌ام. با خانمم از همان اوایل اختلافات زیادی داشتیم. ایشان یک فرد بسیار عصبانی است که سر هر مساله کوچک یک دعوای بزرگ راه می‌اندازد و طوری آبروریزی می‌کند که همه همسایه‌ها جمع می‌شوند جلوی خانه. فحش‌های بسیار بدی به من می‌دهد و اصلا احترام من را نگه نمی‌دارد. اصلا با هم تفاهم نداریم. یک پسر هفت ساله و یک دختر دو ساله هم داریم.

الان اما چند وقت است که ایشان خانه را ترک کرده و پیش پدرش رفته است. بچه‌ها را هم نبرده و هر چه به او می‌گویم حداقل دخترمان را پیش خودت نگه‌دار می‌گوید که به او ربطی ندارد و من خودم باید از او نگهداری کنم.

من بچه‌ها را برده‌ام پیش مادرم اما ایشان هم سالخورده است و توانایی نگهداری از آنها را ندارد. خلاصه از کار و زندگی مانده‌ام. خانمم می‌خواهد از طریق بچه‌ها من را تحت فشار بگذارد چون من به او گفته‌ام ۱۰۰ درصد طلاقش می‌دهم و دادخواست طلاق هم داده‌ام ولی الان مشکل من بچه‌ها هستند چون دختر دو ساله‌ام خیلی بی‌تابی می‌کند. مگر نه این است که حضانت بچه تا هفت سالگی بر عهده مادر است؟ آیا من می‌توانم حکم دادگاه بگیرم تا خانمم مجبور شود بچه‌ها را نگه دارد؟ آیا می‌توانم شکایت کنم؟

جواب:

سلام آقای محترم!

درست است که حضانت فرزند تا هفت سالگی با مادر است اما توجه کنید که حضانت زمانی است که پدر و مادر فرزند از همدیگر جدا شوند. از آنجا که شما هنوز زن و شوهر محسوب می‌شوید این مقرره در مورد شما صدق نمی‌کند. در دوران زوجیت نگهداری از فرزندان وظیفه هر دو والد (پدر و مادر) است اما با این وجود چون شما دادخواست طلاق داده‌اید این امکان وجود دارد که از دادگاه تقاضا کنید تا تعیین تکلیف نهایی، دستور الزام مادر به نگهداری از فرزند کوچک‌تان که احتیاج به مراقبت مادر دارد صادر شود.

بر طبق ماده هفت قانون حمایت خانواده، «دادگاه می‌تواند پیش از اتخاذ تصمیم در مورد اصل دعوی به درخواست یکی از طرفین در اموری از قبیل حضانت، نگهداری و ملاقات طفل و نفقه زن و محجور که تعیین تکلیف آنها فوریت دارد بدون اخذ تأمین، دستور موقت صادر کند. این دستور بدون نیاز به تأیید رئیس حوزه قضایی قابل اجراست. چنانچه دادگاه ظرف شش ماه راجع به اصل دعوی اتخاذ تصمیم نکند، دستور صادر شده ملغی محسوب و از آن رفع اثر می‌شود، مگر آنکه دادگاه مطابق این ماده دوباره دستور موقت صادر کند.»

شما می‌توانید با استناد به این ماده به شعبه‌ای که دادخواست طلاق در آنجا مطرح است مراجعه کرده و تقاضای صدور دستور موقت بکنید.

سوال:

اگر فرضا دادگاه این دستور را صادر کند آیا همسرم می‌تواند دوباره از نگهداری بچه خودداری کند؟

جواب:

مساله مهم همین است که اگر با وجود حکم دادگاه مادر حاضر به نگهداری نباشد، امکان اجبار و الزام او وجود ندارد. یعنی اگر ایشان از دستور دادگاه اطاعت نکند دیگر نمی‌توان به زور بچه را به محل سکونت او فرستاد. عدم تمایل ایشان به نگهداری به هر حال به فرزندتان نیز آسیب خواهد رساند. در این صورت شما موظف خواهید بود از فرزندتان نگهداری کنید و نمی‌توانید با توجیه اینکه دادگاه نگهداری بچه را به مادرش سپرده است از آن امتناع کنید.

بر اساس ماده ۱۱۷۲ قانون مدنی، «… در صورت امتناع یکی از ابوین حاکم باید به تقاضای دیگری یا تقاضای قیم یا یکی از اقربا و یا به تقاضای مدعی‌العموم نگاهداری طفل را به هر یک از ابوین که حضانت به عهده اوست الزام کند و در صورتی که الزام ممکن یا موثر نباشد حضانت را به خرج پدر و هر گاه پدر فوت شده باشد به خرج مادر تامین کند.»

گرچه امکان التزام به حضانت یا نگهداری وجود ندارد اما اگر همسرتان از دستور التزام به نگهداری استنکاف کند می‌توانید علیه ایشان شکایت کنید. طبق ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱، «هر گاه مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند یا مانع ملاقات طفل با اشخاص ذی حق شود، برای بار اول به پرداخت جزای نقدی درجه هشت و در صورت تکرار به حداکثر مجازات مذکور محکوم می‌شود.»

سوال: 

یک مشکل دیگر این است که دو برادر خانمم که مجرد هستند و در خانه پدرشان زندگی می‌کنند، انسان‌های خلافکاری هستند. یعنی اهل مواد مخدر بوده و هر روز یک پای‌شان در کلانتری‌ست. اگر دادگاه نگهداری و حضانت دخترم را به مادرش بدهد آیا من می‌توانم بگویم که نباید در خانه پدرش زندگی کند؟

جواب:

بر اساس قوانین ایران، ولایت فرزندان با شماست و در مورد محل زندگی شما اختیار تصمیم‌گیری دارید ضمن اینکه پرداخت نفقه فرزند نیز بر عهده شما خواهد بود. نفقه شامل مسکن نیز هست و به همین دلیل اگر مسکن مناسبی برای فرزندتان و به بالتبع برای مادرش تهیه کنید، می‌توانید بخواهید که همسرتان همراه دخترتان در آن خانه ساکن شوند اما در هر حال نمی‌توانید مانع رفت و آمد همسرتان به خانه پدرش شوید. گرچه از برخی مواد قانون مدنی می‌توان برداشت کرد که بزرگ شدن کودک در کنار افراد ناسالم و مجرم موجب به خطر افتادن تربیت اخلاقی کودک شده و دادگاه می‌تواند به تشخیص خود تصمیم مناسب را اتخاذ کند.

ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی در این مورد مقرر کرده است که: «هر گاه در اثر عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که طفل تحت حضانت اوست صحت جسمانی یا تربیت اخلاقی طفل در معرض خطر باشد، محکمه می‌تواند به تقاضای اقربای طفل یا به تقاضای قیم او یا به رئیس حوزه قضایی هر تصمیمی‌ را که برای حضانت طفل مقتضی بداند، اتخاذ کند…»

با توجه به این ماده شما می‌توانید در تقاضایی که برای دستور موقت می‌دهید و در دادخواست طلاق  ذکر کنید که حاضرید مسکن مجزا و مناسب برای همسر و دخترتان تهیه کنید و به دلیل خلافکار بودن دایی‌های بچه، تقاضا کنید که دادگاه نسبت به ممنوعیت رفت و آمد بچه‌ها با دایی‌ها تصمیم‌گیری کند.

Photo: Kamira/www.shutterstock.com

موسی برزین، وکیل خانه امن

سوال:

سلام!

من یک خانم ۴۰ ساله هستم که ۱۷ سال پیش ازدواج کردم و یک دختر ۱۵ ساله هم دارم. متاسفانه شوهر من سه سال پیش فوت کردند و بعد از آن، ما با مشکلات بسیاری روبه‌رو شدیم. پدر و مادر من هم سال‌ها پیش فوت کرده‌اند و برادر و خواهرهایم اصلا متوجه مشکلات من نبودند. خانواده شوهرم هم گرچه وضعیت مالی خوبی ندارند اما به هر حال یک خانه کوچک در حاشیه شهر کرایه کردند که در آنجا ساکن شدیم.

یک سال پیش یکی از همسایگان قدیمی‌مان، مردی را معرفی کرد که قصد ازدواج داشت. ایشان از همسرش جدا شده بود و تنها زندگی می‌کرد. خلاصه من هم قبول کردم اما عقد موقت یک‌ساله کردیم. یعنی این آقا این‌طور خواست و واقعیتش، من هم به امید اینکه بعدش ازدواج دائم می‌کنیم و از این مشکلات خلاص می‌شویم، قبول کردم.

این شخص در هفته چند روز می‌آمد به خانه من و چند روز هم در خانه خودش بود. مقداری از هزینه‌های من را هم می‌داد. پس از مدتی اما من متوجه شدم رفتارهای ایشان مشکوک است و مرتب حواسش به دخترم است. مثلا تند تند دخترم را می‌بوسید و … تا اینکه یک روز یکی از همسایه‌ها به من گفت که دخترم را در راه مدرسه دیده است در حالی که این آقا حرف‌های زشتی به او می‌زده. خلاصه من آمدم از دخترم پرسیدم و او گفت که هیچ مزاحمتی وجود نداشته، اما من باور نکردم.

پس از چند روز متوجه شدم دخترم خیلی استرس دارد و از این آقا می‌ترسد. مساله را با ایشان مطرح کردم اما انکار کرد و روز بعدش رفت و دیگر نیامد. هر چه هم دنبالش گشتم پیدا نشد. بعد از رفتن ایشان دخترم گفت که مورد تجاوز و آزار جنسی قرار گرفته است. این آقای بی‌وجدان چند بار به دخترم تجاوز کرده است و من حالا نمی‌دانم باید چه کار کنم و به کجا بروم. از آن روز که این ماجرا را فهمیدم مریض شده‌ام . لطفا من را راهنمایی کنید که چه‌طور از این آقا شکایت کنم؟

جواب:

سلام خانم محترم!

حتما قبل از هر اقدامی دخترتان را پیش یک روان‌شناس ببرید تا تحت درمان قرار بگیرد زیرا این اتفاق می‌تواند آسیب‌های بسیار جدی به او وارد کند. از لحاظ حقوقی سریعا به دادسرا بروید و از آن آقا شکایت کنید. دخترتان در شکواییه باید با جزییات اتفاق را شرح دهد. حتما قید شود که دخترتان به هیچ وجه رضایتی نداشته و آن آقا با قهر و زور به ایشان تجاوز کرده است. پرونده‌های مربوط به اعمال منافی عفت مستقیما در دادگاه مطرح می‌شود. قاضی رسیدگی کننده به  پرونده ابتدا دخترتان را برای معاینه به پزشکی قانونی خواهد فرستاد. پزشکی قانونی در مورد وضعیت بکارت یا علائم تجاوز نظر تخصصی خواهد داد. در این میان حتما تقاضای بازداشت آن آقا را بدهید. هر آدرس و مشخصاتی که دارید به بازپرس پرونده بدهید.

از همین نویسنده بیشتر بخوانید:

زندانی بودن شوهر و حق طلاق برای زن

۱۵ ساله بود که شوهرش دادند

نگذاشت دختر نابینا مدرسه برود

سوال:

اگر شکایت کنم آیا ایشان مجازات می‌شود؟ یعنی دادگاه حرف دختر من را باور می‌کند؟ چون به هر حال خود طرف که اعتراف نخواهد کرد.

جواب:

عرض شود که در مورد تجاوز جنسی به معنای زنای به عنف اثبات این امر بسیار دشوار است. یعنی از یک طرف باید اثبات شود که زنا صورت گرفته است و از طرف دیگر باید ثابت شود که این عمل بدون رضایت و به عنف بوده است. در قانون مجازات اسلامی راه‌های اثبات زنا مشخص شده است. یا باید خود مرتکب چهار بار اقرار کند یا اینکه چهار شاهد واجد‌الشرایط عمل زنا را دیده باشند. راه دیگر وجود مدارک بسیار مشخص و قطعی است. به همین دلیل اگر هم پزشکی قانونی تایید کند که بکارت زائل شده و احتمال تجاوز را بدهد، باز هم اثبات کننده این نیست که آن آقا این کار را کرده است. اگر این مدارک وجود نداشته باشد شخص مرتکب به زنا محکوم نخواهد شد اما ممکن است به رابطه نامشروع مادون زنا که مجازاتش شلاق است محکوم شود. در رابطه نامشروع سختگیری به اندازه زنا نیست و راحت‌تر قابل اثبات است. قانون حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان مصوب سال ۱۳۸۱ نیز کودک‌آزاری را موجب مجازات سه ماه و یک روز تا شش ماه زندان یا تا یک میلیون تومان جزای نقدی دانسته است.

سوال:

پس به نظرتان اگر شکایت کنم فایده‌ای ندارد؟

جواب:

نمی‌توان گفت فایده‌ای ندارد. حتما شکایت کنید زیرا دادگاه نیز در این مورد تحقیقات لازم را انجام خواهد داد. ممکن است آن آقا در بازجویی اظهاراتی بکند که تا حدودی مشخص شود مرتکب تجاوز شده است. فقط فراموش نکنید که دخترتان باید بگوید هیچ رضایتی نداشته و آن اقا ایشان را با اجبار فیزیکی مجبور به رابطه جنسی کرده است.

به کانال تلگرام خانه امن بپیوندید.

سوال:

چرا تاکید می‌کنید که بگوییم با زور فیزیکی بوده است به هر حال تجاوز اتفاق افتاده؟ آیا خطری برای دخترم دارد؟

جواب:

بر اساس قانون مجازات اسلامی زنا وقتی که با رضایت باشد، هر دو طرف مجازات خواهند شد اما اگر به زور و عنف باشد، مردی که مرتکب شده به اعدام محکوم خواهد شد. ممکن است تصور کنید که چون فرزند شما کم سال است پس در هر صورت مجازات نخواهد داشت اما متاسفانه این چنین نیست. بر اساس قوانین دختران در سن ۹ سالگی به بلوغ می‌رسند و پس از این سن فریب خوردن آن‌ها قابل تصور نیست. یعنی قانونگذار فرض می‌کند که مانند بزرگسالان فریب نمی‌خورند. بنابراین اگر دختر شما بگوید که فریب خورده است مورد پذیرش قرار نگرفته و ممکن است برای ایشان دردسر ایجاد شود. اما اگر در اثر تهدید و ارعاب حاضر به رابطه جنسی شده باشد این طور نیست و زنا به عنف محسوب خواهد شد. به عبارتی برای اینکه برای دخترتان مشکل ایجاد نشود باید اثبات شود که ارتباط جنسی تحت زور یا در اثر تهدید و ارعاب بوده است.

Photo: Elnur/www.shutterstock.com

موسی برزین، وکیل خانه امن

پرسش

با سلام. من یکی از مخاطبان سایت شما هستم. یک مشکلی برای خواهر من به وجود آمده است که درخواست راهنمایی دارم.

خواهر من ۱۵ سال قبل ازدواج کرده است. شوهرش هم یکی از اقوام‌مان است. دو دختر یکی ۱۲ ساله و یکی ۹ ساله و یک پسر پنج ساله دارد. متاسفانه شوهرش آدم خلافکاری است و به کار قاچاق مشغول است. تا حالا چندین بار دستگیر شده و هر بار بعد از چند ماه آزاد شده است. تقریبا پنج ماه پیش نیز به جرم قاچاق مشروبات الکلی دستگیرش کرده‌اند و الان در زندان است.

خواهر من همیشه با شوهرش سر این جور مسائل مشکل داشت اما چون در شهرستان کوچکی هستیم و خانواده‌ها بسیار سنتی هستند تا حالا هیچ اقدامی نکرده و مظلوم واقع شده است. چند بار هم که اعتراض کرده خانواده شوهرش گفته‌اند: به تو چه ربطی دارد شوهرت چه کار می‌کند؟

از پنج ماه پیش اما پدر شوهر خواهرم خانه کرایه‌ای ایشان را تحویل صاحبخانه داده و خواهرم و بچه‌هایش را به خانه خودش برده است. الان خواهرم در خانه پدر شوهرش خیلی اذیت می‌شود. مثل کلفت‌ها کار می‌کند و مرتبا هم مورد تحقیر و توهین قرار می‌گیرد.

بچه‌ها هم وضعیت خوبی ندارند چون مثل سربار به آنها نگاه می‌شود. با این وضعیت آینده آنها هم در خطر است. خانواده ما هم حمایتی نمی‌کند و راضی هم نیستند که به خانه ما بیاید.

خانواده شوهر خواهرم خیلی پرجمعیت است و در واقع اصلا در آن خانه جا نمی‌شوند. چند وقت پیش خواهرم آمده بود خانه ما و مرتب گریه می‌کرد. رفته‌اند از دادگاه پرسیده‌اند که حکم شوهر خواهرم چه می‌شود. جواب شنیده‌اند که معلوم نیست اما ممکن است تا ۱۰ سال هم زندان بدهند. خواهرم اصلا راضی به ادامه این زندگی نیست و می‌خواهد طلاق بگیرد اما می‌ترسد. من می‌خواستم از راه‌حل قانونی طلاق در چنین موردی بپرسم. آیا با این وضعیت خواهرم می‌تواند طلاق بگیرد؟

پاسخ

سلام! متاسفم از مشکل پیش آمده برای خواهرتان.

بر اساس قانون مدنی ایران اگر زن در وضعیت عسر و حرج قرار بگیرد می‌تواند تقاضای طلاق کند. عسر و حرج یعنی مشقت و سختی. طبق ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی ایران: «در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد، وی می‌تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند. چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود، دادگاه می‌تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار میسر نباشد، زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده می‌شود. تبصره: عسر و حرج  موضوع این ماده عبارت است از به وجود آمدن وضعیتی که ادامه زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد.»

در همین ماده بیان شده است که محکومیت قطعی زوج به حبس پنج سال یا بیشتر از مصادیق عسر و حرج است. گرچه هنوز در مورد شوهر خواهرتان حکم قطعی صادر نشده است اما به احتمال زیاد ایشان به حبس محکوم خواهد شد. اگر محکومیتش بیشتر از پنج سال باشد که هیچ مشکلی در راه طلاق وجود نخواهد داشت اما اگر کمتر از پنج سال باشد خواهرتان باید با استناد به سوابق شوهرش و محکومیت فعلی‌اش و همچنین مجموع مشکلاتی که در خانه پدر شوهرش دارد، تقاضای طلاق کند. در این صورت هم احتمال صدور حکم طلاق وجود دارد.

از همین نویسنده بیشتر بخوانید:

محروم کردن دختر از ارث؛ آیا امکان‌پذیر است؟

اجبار به تن‌فروشی از طرف شوهر خواهر

۱۵ ساله بود که شوهرش دادند

پرسش

در مورد بچه‌ها چطور؟ آیا حضانت بچه‌ها را به مادرشان می‌دهند؟ آیا خانواده شوهرش می‌توانند بچه‌ها را بگیرند؟ چون که مادر شوهر خواهرم گفته است اگر طلاق بگیرد، بچه‌ها را به او نمی‌دهند.

پاسخ

بر اساس قانون، حضانت فرزند تا هفت سالگی با مادر و پس از آن با پدر است. البته باید توجه کنید که فرزندان بعد از رسیدن به سن بلوغ از سن حضانت خارج می‌شوند. یعنی دو دختر خواهرتان چون به سن ۹ سالگی رسیده‌اند، خودشان می‌توانند تصمیم‌گیری کنند که با چه کسی می‌خواهند زندگی کنند.

در مورد پسر پنج ساله نیز چون زیر هفت سال است، حضانت با مادرش است. بعد از هفت سالگی نیز احتمال اینکه دادگاه حضانت را به مادرش واگذار کند زیاد است چون پدر فرزندان چندین سابقه جرم دارد و امکان سلب صلاحیت حضانت از او وجود دارد.

توجه کنید که خانواده شوهر خواهرتان به هیچ وجه نمی‌توانند بچه‌ها را پیش خودشان نگه دارند زیرا آنها هیچ اختیاری نسبت به فرزندان ندارند. از آنجا که شوهر خواهرتان در زندان است، هم‌اکنون حضانت فرزندان بدون هیچ قید و شرطی به خواهرتان داده می‌شود.

پرسش

سوال دیگرم این است که اگر خواهرم طلاق بگیرد هزینه‌های بچه‌ها و کرایه خانه را چه کسی باید بدهد؟ آیا می‌تواند مهریه‌اش را بگیرد؟ گرچه شوهرش هیچ مالی ندارد.

پاسخ

عضو کانال تلگرام خانه امن بشوید.

نفقه اولاد بر عهده پدر است که شامل مایحتاج ضروری از جمله خوراک و پوشاک و مسکن و هزینه تحصیل می‌شود. با توجه به اینکه پدر بچه‌ها در زندان است، به احتمال بسیار توانایی پرداخت نفقه را نخواهد داشت. در این صورت پدربزرگ بچه‌ها به عنوان ولی قهری موظف است هزینه بچه‌ها را بدهد که دادگاه در حکم خود مقدار نفقه و مسئول پرداخت آن را مشخص خواهد کرد.

در مورد مهریه عرض می‌شود که خواهرتان می‌تواند همراه دادخواست طلاق یا قبل و بعد آن مهریه خود را مطالبه کند. از آنجا که شوهرش اموالی ندارد، قطعا دادگاه مهریه را قسط‌ بندی خواهد کرد.

پرسش

چقدر طول می‌کشد که دادگاه حکم طلاق بدهد؟ اگر شوهرش مخالف باشد چه می‌شود؟

پاسخ

اگر شوهرش راضی به طلاق توافقی شود، طلاق گرفتن بسیار راحت و آسان خواهد بود. به همین دلیل اگر خواهرتان تصمیم جدی دارند بهتر است ابتدا با شوهرشان صحبت کنند، اما اگر ایشان مخالفت کرد چاره‌ای به جز تقاضای طلاق یک طرفه وجود ندارد.

تقاضای طلاق از ناحیه زن معمولا با سخت‌گیری همراه است و ممکن است حتی بیش از یک سال طول بکشد. البته وضعیت شوهر خواهر شما به نوعی است که شاید دادگاه زیاد سخت‌گیری نکند.