چنانچه در حال تاسیس یک سازمان خیریه یا انجمن هستید و یا قبلا آن را تاسیس کرده اید فراموش نکنید همکاری با نیروهای داوطلب برای اینکه بتوانند مهارت های جدید بیاموزند و یا انعطاف‌پذیری و خلاقیتشان در مقابل مسائل و مشکلات افزایش یابد از وظایف یک مدیر خوب است.
تعریف شرایط کاری و مناسبات جدید نیز از کارهایی است که برای ایجاد آنها مدیر باید پیشقدم شود و با عمل و گفتار خود آن را در مجموعه تحت مدیریتش گسترش و نشر دهد.
نباید فراموش کرد انسانهایی که با ما کار می کنند با ارزش تر از ماشین آلات موجود هستند و لازم است برای آنها هم بازدیدهای دوره ای و تعمیرات برنامه ریزی شده و پیشگیرانه داشته باشیم. یک مدیر توانا می تواند با شناخت دقیق و مراقبتهای پیوسته از تمامی تواناییهای همکارانش در جهت اهداف انجمن و گروه استفاده کند.او باید بتواند اشتیاق و صمیمیت فکر خلاق و روح او را در خدمت اهداف سازمان قرار دهد و این کار میسر نیست، جز اینکه نیروی خلاقه داوطلبان را تقویت ،و دستورالعمل کاربرد و تعمیرات و نگهداری مناسبی را برای آنها ارائه داد.
به عبارت دیگر، زمانی می رسد که بین انتظارات انجمن یا گروه با توقعات داوطلبان تفاوت وجود دارد. در این زمینه گرچه خلاقیت به طور مستقیم به افزایش رضایت نمی‌انجامد اما به طور کلی، خلاقیت در سه محور بر افزایش و توسعه رضایت شغلی تاثیر می‌گذارد.
نخست آنکه خلاقیت در کار موجب افزایش راندمان شغلی و حرفه‌ای می شود. دوم اینکه خلاقیت به افزایش روحیه نشاط و تنوع منتهی می شود و تاثیر سوم خلاقیت این است که اگر بستری برای اندیشه ورزی خلاق در محیط کار وجود داشته باشد باعث افزایش روحیه استقلال و اعتماد به نفس در شاغلان می شود.
در واقع خلاقیت شغلی به معنای پیشرفت شغلی نیز هست. بنابراین به کار بستن خلاقیت در عرصه اشتغال به کثرت، تنوع و فراوانی مشاغل کمک شایان توجهی می کند. تفکر خلاّق میتواند بهترین سلاح مبارزه با مشکل نیز قلمداد شود. تفکر خلاق میتواند به ما بیاموزاند که حتّی وقتی با حادثه‌ای ناگوار برخورد کردیم، چگونه احساس بد و منفی خود را به احساس خوب و مثبت تبدیل کنیم.
اما تفکر خلاق چیست ؟ چرا تفکر خلاق می تواند انجمن و گروه ما را زیرو رو کند . شاید بد نباشد به ویژگی های تفکر اخلاق نگاهی داشته باشیم .
ویژگیهای دارندگان تفکر خلاق :
اما تفکر خلاق چیست ؟ چرا تفکر خلاق می تواند انجمن و گروه ما را زیرو رو کند . شاید بد نباشد به ویژگی های تفکر اخلاق نگاهی داشته باشیم .
ویژگیهای دارندگان تفکر خلاق :
افراد خلاق ، راه‌هایی را جست و جو می‌کنند که از طریق آن بتوانند فکر خود را به سوی ایده‌های نو و تازه هدایت کنند.
به همه جوانب یک موضوع و مسأله توجه دارند.
ـ در حل یک مسأله تمرکز حواس بیشتری را از خود نشان می‌دهند.
ـ فکرهای بکر را بیشتر از دیگران از خود نشان می‌دهند.
ـ به راه‌حل‌هایی می‌اندیشند که ممکن است از دیدِ دیگران اهمیت چندانی نداشته باشد.
از ربط ایده‌ها و تجربیات مختلف، نتایج جدیدی را می‌گیرند.
ـ افکار و عقاید خود را به راحتی مطرح و از مواجهه با عقاید مختلف استقبال می‌کنند.
ـ برای حل مسایل و مشکلات، راه‌های مختلف را بررسی و تا رسیدن به نتیجه‌‌ی دلخواه تلاش کنند.
ـ خود را محدود به آرای دیگران نمی‌کنند.
ـ همواره کنجکاو و در جست و جوی اطلاّعات جدید و نو هستند.
ـ از قدرت تصویرسازی ذهنی بالایی برخوردارند، تا حدی که به تفکرات خود، عینیت می‌بخشند.
ـ مثبت‌نگر و پرانرژی هستند.
ـ معمولاً برای هر سئوالی آمادگی ارائه پاسخ‌های مختلف را دارند.
ـ سئوال و جواب‌های غیرعادی و غجیب و غریب در آنها بیشتر دیده می‌شود.
راهکارها
در اینجا راه‌هایی برای گسترش تفکر خلاق ارائه شده است:
ـ اطلاعات و تجارب خود را در موقعیت‌های مختلف گسترش دهیم.
ـ از دیگران و کودکان سئوال‌هایی را بپرسیم که پاسخ‌های متعدّد داشته باشد.
ـ اگر سئوال‌های غیرمعمولی از سوی دیگران مطرح می‌شود، سعی کنیم تا با همکاری خودشان پاسخ‌های جدید و نو را کشف کنیم.
ـ رفتارها و الگوهای افراد خلاّق مثل ابوعلی سینا، دکتر حسابی و… را سرمشق زندگی قرار دهیم.
ـ از فنون ویژه تفکر خلاق مانند «بارش فکری» به خوبی استفاده کنیم. (حمله ذهنی به یک موضوع را بارش فکری می‌گویند).
ـ تصورات ذهنی خود و دیگران را تقویت کنیم، زیرا تصویرسازی کمک می‌کند تا اطلاعات در حافظه بلندمدّت بیشتر ذخیره شوند، برای مثال اگر فرزندمان داستانی از دایناسورها را می‌خواند، از او بخواهیم تصّور کند که میان جنگل قرار دارد، به
صدای آنان گوش دهد، بزرگی جثه‌اش را درنظر بگیرد، صدای پای آنان را بشنود و…
ـ در نوشتن داستان یا کشیدن نقاشی و… به جای استفاده از نمونه از طرح‌های خلاّق ذهن خود استفاده کنیم.
ـ هر چه را که می‌‌خوانیم، می‌بینیم و می‌شنویم، مهمترین نکات آن را یادداشت کنیم.
ـ هر فکر جدیدی که به ذهن ما می‌رسد، بنویسیم.
ـ بازی‌های فکری، ساخت اشیا با گِل، مجسمه‌سازی، نقّاشی و داستان‌نویسی موجب شکوفایی ذهن و خلاقیت می‌شوند.
ـ اجازه دهیم هر سئوالی را از ما بپرسند و سئوالات آنان را جدّی بگیریم.
ـ طرح سئوال‌های باز و تکمیل جملات و داستان‌های ناتمام در رشد تفکر خلاق مؤثر است.
ـ به عقاید دیگران احترام بگذاریم و اجازه دهیم که تا حدّ ممکن کارهایشان را با ذوق و سلیقه خود انجام دهند.
ـ ابتکار و تخیل را باور داشته باشیم تا زمینه بروز فعالیت‌های خلاق در جامعه فراهم شود.
ـ سعی کنیم پاسخ‌های ما در مقابل سئوالات دیگران به گونه‌ای باشد که او را به سئوال‌های جدیدتری هدایت کنیم.
ـ فرصت ابتکار و نوآوری را در خانواده و مدرسه و محّل کار به دیگران بدهیم.
ـ از موقعیت‌هایی مانند مسافرت، بازدید از موزه‌ها و رفتن به مکان‌های تفریحی و فرهنگی برای آموزش تفکر خلاق استفاده کنیم.
ـ احساس امنیت، شادی و آرامش از عوامل شکوفایی تفکر خلاّق است، آن عوامل را از خود و دیگران دریغ نکنیم.
ـ هوش، استعداد، مهارت و تلاش جدی، بخشی از عوامل رشد خلاقیت به شمار می رود، امّا ضروری است به ایجاد انگیزه نیز توجه ویژه‌ای داشته باشیم.
ـ توانایی دیگران حتی کودکان را بپذیریم و باور داشته باشیم که هر فرد موجودی منحصر به فرد است و مثل و مانندی ندارد.
ـ وقتی کار و فکر جدید و خلاّقانه‌ای را از دیگران مشاهده کردیم، با تشویق، خوشحالی و شادی خود را ابراز کنیم.
حالا اگر مایلید تفکری خلاق شاید داشته باشید ،
قهرمان و یک مدل الهام بخش است. شاید او بتواند به شما برای رسیدن به خلاقیت فوق العاده نهفته در درونتان کمک کند. همه ما می دانیم که داوینچی یک هنرمند نابغه بود. او با استفاده از توانایی هایی که داشت، به منظور جلب کمک به تفکرخلاق خود، در دفترچه یادداشتش از مشاهدات و ایده های خود کارتون و طراحی می کشید . به نظر می رسد که با یادداشت کردن اندیشه و مشاهدات اولیه، شما به ذهن خود ثابت می کنید که آنها برای شما مهم هستند، و این شما را به انجام بیشتر این کار تشویق می کند.
این کار همچنین، ذهن شما را رها می سازد و بسوی ایده های بیشتری گسترش می دهد، زیرا که مرحله اصلی و ریشه ای افکار، همان نوشتن و آشکارسازی عینی آنهاست.
لئوناردو داوینچی با استفاده از دفاتر یادداشت؛ ایده ها، مشاهدات و افکار خود را ثبت میکرد. یادداشت کردن، امروزه به عنوان یک محرک خلاق ذهنی فوق العاده شناخته شده است. بنا بر این، اطمینان حاصل کنید که از دفترچه یادداشت استفاده بیشتری می کنید. داوینچی یک کد با چهار اصل کلی برای تحریک و تشویق نبوغ خلاقیت ما، برایمان بجا گذاشته است:
– تحصیل دانش هنر
– تحصیل هنر دانش
– توسعه و گسترش تمامی حواس، بویژه، توانایی بینایی
– مطالعه و حصول تمامی موارد بالا در نور ایده و مرکزیت اصل “همه چیز به هم، بنحوی، مربوط است”
یکی دیگر از روش های معروف داوینچی؛ ایجاد خیال خلاق در خود بود که بدنبال الگوها و تصاویر در خاکستر شومینه خود می گشت. احتمالا شما نقش خانم “جودی فاستر” در فیلم “مرد کوچک تیت” را بخاطر دارید. او در آن فیلم با استفاده از همین روش بهمراه پسر نابغه خود تمرین می کردند. آنها به سایه های سقف خیره می شدند و چیزی شبیه به چهره، منظره، حیوانات و غیره می یافتند.
شما نیز می توانید با استفاده از این روش به ابرها، تصاویر زمینه روی کاغذ دیواری و یا پوست درختان و غیره، خیره شوید و به پرورش ذهن خلاق خود کمک کنید.
داوینچی از روش های خاص تحریک خلاقیت ذهن، برای افزایش تفکر خلاق خود استفاده می کرد. او توانایی نوشتن و نقاشی کردن همزمان با هر دو دستش را داشت. شما نیز می توانید با تمرین نوشتن ده دقیقه در روز با دست غیرغالب خود، ذهن خلاقتان را فعال سازید.
مهمترین چیزی که می توان از داوینچی آموخت این است که مشاهدات و باورهای او بر پایه “همه چیز به هم مرتبطند” است. مهمترین مهارت تفکری داوینچی، ایجاد ارتباط بین چیزهای ناهماهنگ است و بنا بر این، می باید قطعا آن را به تمرین تفکری خود تبدیل کنیم که تمام چیزهای متفاوت با یکدیگر در ارتباط با هم هستند و همچنین، چگونه ترکیب چیزهای متفاوت به ساخت چیزی کاملا متفاوت دیگر منجر می شود.
فراموش نکنید برای داشتن انجمن یا سازمانی خوب باید به ارتقا خلاقیت در سازمان توجه کرد .
