Photo: AllaSerebrina/depositphotos.com
موسی برزین، وکیل خانه امن
سوال:
سلام و خسته نباشید.
سوالی که من از شما دارم مربوط به یکی از اقوام دور ماست. خدمتتان عرض شود که یکی از اقوام ما هست که در دوران عقد، رابطه جدی جنسی با همسرش نداشته اما یک روز همسرش می‌آید و اعلام می‌کند که باردار است. بعد همسرشان را می‌برند پزشک و متوجه می‌شوند که ایشان اصلا دختر نبوده و فاقد پرده بکارت بوده‌اند در حالی که این آقا ادعا دارند رابطه‌شان به شکلی نبوده که پرده بکارت این خانم از بین رفته باشد.
بعد از گذشت مدتی اما آقا قبول می‌کنند که امکان داشته همسرشان باردار شده باشد و بچه را قبول می‌کنند و بعد از اینکه بچه به دنیا می‌آید، باز این آقا دچار شک می‌شود که آیا واقعا این نوزاد بچه‌ی اوست یا نه و برای همین به نحوی آزمایش دی‌ان‌ای می دهند که مشخص می‌شود نوزاد از ایشان نیست.
حالا این آقا قصد دارند نام نوزاد را از شناسنامه خود حذف کنند اما ظاهرا طبق قانون باید حداکثر دو ماه بعد از تولد بچه اقدام می‌کردند و ایشان دیرتر اقدام کرده‌اند و برای همین اسم بچه را نتوانسته‌اند از شناسنامه‌شان حذف کنند.
حالا سوال من این است: آیا راهی هست که بشود اسم بچه را از شناسنامه‌شان در بیاورند؟
ممنون می شوم اگر راهنمایی کنید.
جواب:
با سلام.
در موردی که شما بیان کردید دو مشکل قانونی جدی وجود دارد. اول اینکه در دعوای نفی بلد شرط است که پدر طفل قبلا به ابوت خود اقرار نکرده باشد.
بر اساس ماده ۱۱۶۱ این قانون: «در مورد مواد قبل هر گاه شوهر صریحا یا ضمنا اقرار به ابوت خود نموده باشد دعوی نفی ولد از او مسموع نخواهد بود.»
این آقا الحاق جنین به خود را علی‌رغم شک و شبهه‌ای که داشته قبول کرده و بعد از تولد نیز اقدام به اخذ شناسنامه کرده و خود را پدر بچه معرفی کرده است. لذا بر اساس ماده فوق دیگر امکان انکار اقرار وجود ندارد.
از طرف دیگر بر طبق ماده ۱۱۶۲ مرد بلافاصله بعد از اطلاع یافتن از تولد طفل باید اقدام به طرح دعوی کند که حداکثر مهلت آن دو ماه است.
بر طبق این ماده: «در مورد مواد قبل دعوی نفی ولد باید در مدتی که عادتا پس از تاریخ اطلاع یافتن شوهر از تولد طفل برای امکان اقامه دعوی کافی می‌باشد اقامه گردد و در هر حال دعوی مزبور پس از انقضای دو ماه از تاریخ اطلاع یافتن شوهر از تولد طفل مسموع نخواهد بود.»
حال که بیشتر از دو ماه از تولد طفل گذشته است امکان طرح دعوای نفی ولد وجود ندارد اما با وجود این، اگر پدر طفل مشخص شود و ایشان قبول کند که دعوای اثبات نسب مطرح کند در این صورت این آقا دیگر پدر محسوب نشده و می‌تواند نام فرزند را از شناسنامه خود خارج کند.
بیشتر بخوانید:
پس از طلاق، با بی‌توجهی پدر به وضعیت کودکان چه باید کرد؟
آیا مرد می‌تواند در صورت بیماری همسرش ازدواج مجدد کند؟
سوال:
آیا امکان اینکه این آقا عقد را فسخ کند وجود دارد؟ چون به هر حال خانم ایشان را فریب داده است.
جواب:
بر اساس ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی: «هر گاه در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکوره فاقد وصف مقصود بوده، برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متبانیا بر آن واقع شده باشد.»
اما باید توجه کرد که مورد خویشاوند شما خارج از این ماده است چون از این ماده مشخص است که فریب باید قبل از ازدواج بوده و وصلت بر اساس آن فریب باشد. در این مورد آقا و خانم ازدواج کرده‌اند و در این مرحله فریبی رخ نداده اما بعد از آن خانم جنین متعلق به مرد دیگری را به دروغ به شوهر خود نسبت داده است. بنابراین در مورد فرزند فریبی رخ نداده است.
ممکن است بگویید این خانم قبل از ازدواج باکره نبوده است که اثبات این امر بدون اقرار خانم غیر قابل تصور است. یعنی از طریق فسخ نکاح نمی‌توان اقدام کرد اما این امکان وجود دارد که مرد دادخواست طلاق بدهد و عنوان کند که نوزاد متعلق به ایشان نیست.
گرچه بر اساس قوانین ایران مرد برای طلاق زن خود نیازی به ارائه دلیل ندارد.
سوال:
در صورت جدایی به دلیل اینکه بچه برای مرد نبوده آیا باز باید مهریه پرداخت شود؟
جواب:
بله، مهریه در هر حال باید پرداخت شود حتی اگر ثابت شود نوزاد متعلق به مرد دیگری است. مهریه فقط در صورت فسخ نکاح و قبل از نزدیکی ساقط می‌شود. در این مورد اولا فسخ نکاح مطرح نیست و ثانیا رابطه جنسی وجود داشته است. بنابراین اگر خانم مهریه خود را مطالبه کند آقا باید آن را پرداخت کند.
عضو کانال تلگرام خانه امن بشوید.
سوال:
پس هیچ راهی وجود ندارد که این آقا قانونا حمایت شود؟ آیا می‌تواند به جرم زنا شکایت کند. به هر حال آزمایش دی‌ان‌ای نشان می‌دهد این بچه برای ایشان نیست و ابطه دیگر نیز در دوران عقد صورت گرفته است؟
جواب:
متاسفانه پیش‌بینی فرصت دو ماه برای طرح دعوای نفی ولد مانعی بزرگ برای احقاق حق در این گونه موارد است.
در مورد سوال دیگرتان عرض شود که در قانون مجازات اسلامی اثبات زنا مشخصا ذکر شده است. اینکه بچه متعلق به خانم نیست گرچه منطقا نشان از رابطه جنسی زن با مرد بیگانه دارد اما صرف وجود بچه اثبات کننده زنا نمی‌شود. بنابراین بسیار دشوار است که شکایت زنا به نتیجه برسد. بهترین راه این است که آقا نسبت به طلاق همسر خود اقدام کند و سعی کند که در مورد عدم پرداخت مهریه توافق کنند.
