ما در لحظهای سرنوشتساز برای حقوق زنان هستیم. نابرابریهای تاریخی و ساختاری که باعث رشد ظلم و تبعیض شدهاند، به گونهای بیسابقه تجربه میشود. از آمریکای لاتین گرفته تا اروپا و آسیا، در رسانههای اجتماعی، در سینما و تلویزیون، در طبقه کارخانه و در خیابانها، زنان خواستار تغییر مداوم و عدم تحمل تجاوز جنسی، آزار و اذیت و هر گونه تبعیض هستند.
دستیابی به برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان و دختران، کار ناتمام زمانهی ما و بزرگترین چالش حقوق بشر در جهان است.
جنبش عملگرایی و حمایت نسلهای زنان ثمربخش بوده است. بیشتر از هر زمان دیگری در مدرسهها دختر وجود دارد. زنان بیشتر مشاغل درآمدزا را انجام میدهند و در بخش خصوصی، دانشگاهها، سیاست و سازمانهای بین المللی، از جمله سازمان ملل متحد در موقعیتهای بهتری ایفای نقش میکنند. برابری جنسیتی در قوانین بیشماری تصویب شده است و در بسیاری از کشورها رسم و رسوم زیانآور مانند ختنه زنان و ازدواج کودکان غیرقانونی است.
اما اگر قرار باشد نابرابری قدرت سابق را که مؤید تبعیض و استثمار بود بررسی کنیم٬ همچنان موانعی جدی وجود دارد.
بیش از یک میلیارد زن در سرتاسر جهان در برابر خشونت جنسی خانگی از حمایت قانونی برخوردار نیستند. شکاف پرداخت دستمزد بر طبق جنسیت در سراسر جهان ۲۳ درصد است و در مناطق روستایی به ۴۰ درصد میرسد و کار بدون مزد بسیاری از زنان بیاهمیت است. حضور زنان در پارلمان ملی به طور متوسط کمتر از یک چهارم و در اتاقهای هیئت رئیسه حتی کمتر است. بدون اقدام هماهنگ، میلیونها دختر دیگر در دهه آینده مورد ختنه دستگاه تناسلی قرار خواهند گرفت بدون آنکه هیچ گونه اقدام جمعی انجام شود.
آنجا که قوانین وجود دارد، اغلب نادیده گرفته میشوند، و ادعای زنانی که به دنبال احقاق حقوق قانونی هستند، مورد تردید قرار گرفته، محکوم و رد میشود. اکنون ما میدانیم که در کشورهایی که از نظر برابری جنسیتی به خود میبالند٬ آزار و اذیت جنسی و سوءاستفاده در محل کار، فضاهای عمومی و خانههای خصوصی رشد کرده است.
سازمان ملل متحد باید نمونه ای برای جهان باشد.
من متوجه شدم که همیشه اینطور نبوده است. از زمان شروع دوره من در سال گذشته، اصلاحاتی را در ستاد سازمان ملل، در ماموریتهای حفظ صلح و در همه دفاترمان در سراسر جهان ایجاد کردهام.
اکنون در تیم مدیریت ارشد من ما برای اولین بار به برابری جنسیتی رسیده ایم و من مصمم هستم که در سراسر سازمان، این کار را انجام دهم. من کاملاً متعهد به عدم تحمل آزار جنسی هستم و برنامههایی را برای بهبود گزارش و پاسخگویی تعیین کردهام. ما برای رسیدگی به و جلوگیری از استثمار جنسی و سوءاستفاده از زنان توسط کارکنان ماموریتهای حفظ صلح و حمایت از قربانیان، در حال همکاری با کشورهای سرار جهان جهان هستیم.
ما در سازمان ملل متحد در کنار زنان سراسر جهان که برای غلبه بر بی عدالتیهایی که با آنها مواجه هستند مبارزه میکنند، میایستیم – چه زنان روستایی در مبارزه علیه تبعیض دستمزدی، زنان شهری سازمانیافته برای اصلاحات، زنان پناهنده در معرض خطر استثمار و سوء استفاده، و یا زنانی که اشکال متقاطع تبعیض را تجربه میکنند از قبیل: بیوهها، زنان بومی، زنان معلول و زنانی که با هنجارهای جنسیتی سازگار نیستند.
توانمند سازی زنان در قلب برنامه ۲۰۳۰ برای توسعه پایدار قرار دارد. پیشرفت در اهداف توسعه پایدار به معنی پیشرفت برای همه زنان، در همه جا است. اقدام ویژهای که با همکاری بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا آغاز شد، منابع را روی حذف خشونت علیه زنان و دختران، وجود پیش شرط برای برابری و توانمندسازی زنان متمرکز خواهد کرد.
بگذارید به صراحت بگویم: این یک لطف در حق زنان نیست. برابری جنسیتی یک مسئله حقوق بشری است و به نفع همهی ما: مردان و پسران، زنان و دختران است. نابرابری جنسیتی و تبعیض علیه زنان به همه ما آسیب میرساند.
شواهد فراوانی وجود دارد که سرمایه گذاری روی زنان، موثرترین راه برای رشد جوامع، شرکتها و حتی کشورها است. مشارکت زنان قراردادهای صلح را قویتر، جوامع را انعطاف پذیرتر و اقتصاد را قویتر میکند. آنجا که زنان با تبعیض مواجه هستند، ما اغلب شاهد سنتها و باورهایی هستیم که برای همه ما زیانآور است. مرخصی به جهت داشتن فرزند، قوانین علیه خشونت خانگی و قوانین پرداخت حقوق برابر به نفع همه است.
در این لحظه سرنوشتساز برای حقوق زنان، وقت آن رسیده است که مردان در کنار زنان بایستند، به آنها گوش دهند و از آنها یاد بگیرند. اگر قرار باشد زنان بتوانند به تمام پتانسیل خود برسند و باعث رشد همه ما و جوامع و اقتصاد ما شوند٬ شفافیت و پاسخگویی ضروری است.
من افتخار میکنم که بخشی از این جنبش باشم و امیدوارم که در سازمان ملل و در سرتاسر جهان همچنان طنینانداز باشد.
«آنتونیو گوترش»
منبع: UN Women