Photo: Polifoto/bigstockphoto.com
نعیمه دوستدار
خشونت علیه زنان محدود به خشنت فیزیکی و جسمی نیست هرچند این نوع حشونت مشهورترین نوع خشونت علیه زنان است. زنان سراسر دنیا بسته به شرایط فرهنگی خود، با اشکالی متنوعی از خشونت روبه رو هستند که نقطه اشتراک‌شان این است که این خشونت به دلیل جنسیت‌شان به آنها روا داشته می‌شود. برای فعالان حقوق زنان کارزار برای مقابله با خشونت محدود به مشارکت خود زنان نمی‌شود و پیش و بیش از آن، بسیاری از آنها می‌کوشند مردان را هم در این مبارزه همراه کنند.
در قسمت قبل، ۸ کمپین از کمپین‌های موفق در زمینه مبارزه با خشونت علیه زنان را معرفی کردیم. در این قسمت هم با ۸ کمپین دیگر آشنا می‌شوید: کمپین‌هایی متعلق به نقاط مختلف دنیا که هر کدام با روش‌های بومی و خاص خود تلاش کرده‌اند جلوه‌ای از خشونت علیه زنان را هدف بگیرند و با آن مبارزه کنند.
کمپین‌های یک تا هشت را بخوانید.
کمپین شماره ۹: آزار جنسی زنان را در سیستم حمل و نقل عمومی پایان دهید
محل اجرا: سری لانکا
سازمان «اتحاد سری لانکا» کمپینی برای مقابله با آزار جنسی زنان در وسایل حمل و نقل عمومی طراحی کرد. صدها مرد در این زمینه آموزش داده شدند و سپس به داخل اتوبوس‌ها رفتند تا با مردم درباره آزار جنسی در وسایل نقلیه عمومی صحبت کنند. آنها از زنان به خاطر آزارهایی که دیده بودند عذرخواهی کردند و به آنها درباره امکانات قانونی پیگیری آزار جنسی در محیط‌های عمومی اطلاعات دادند. آنها مردان را هم برای پذیرش مسوولیت خود در این زمینه به چالش کشیدند. در عرض یک هفته، این مردان سوار بیش از هزار اتوبوس شدند و در شهرکلمبو با بیش از ۳۰ هزار نفر گفت و گوکردند. به گفته طراحان این کمپین، برخورد مردم با این کمپین بسیار مثبت بود و خیلی‌ها خواهان این بودند که اطلاعات بیشتری در این زمینه بگیرند.
کمپین شماره ۱۰؛ هشدار به پلیس درباره دختران داخل فاحشه خانه‌ها از طریق عکس‌های سری
محل اجرا کامبوج
«سومالی مام»، وقتی بچه بود وادار به تن فروشی شد اما بعد گریخت و حالا سال‌هاست برای نجات دختران جوان از چنگ قاچاقچیان انسان کار می‌کند. تلاش او در این زمینه باعث شد که صاحبان فاحشه‌خانه‌ها دختر او را بدزدند و به او تجاوز کنند و خود او را تهدید به مرگ کنند. با این حال او همچنان به کارش ادامه می‌دهد. او از شیوه‌های مختلفی برای کارش استفاده می‌کند؛ مثلا به داخل این مکان‌ها می‌رود و محفیانه از این دختران عکس می‌گیرد و سپس این مدارک را در اختیار مقامات پلیس قرار می‌دهد تا اقداماتی برای نجات این دختران انجام دهند.
این فعالیت‌های او نتایج مختلفی به بار آورده اما به نوشته نیکولاس کریستوف، درنیویورک تامیز، مبارزه با خشونت علیه زنان در نقاط مختلف دنیا به شیوه‌های محتلفی انجام می‌شود و این هم یکی از آن شیوه‌هاست.
کمپین شماره ۱۱: اجاق‌های نو، خطر تجاوز را کم می‌کند
محل اجرا: سودان
زنان در کمپ پناهندگان زم زم در دارفور، هر بار که کمپ را برای جمع‌آوری چوب برای آشپزی ترک می‌کنند، در خطر تجاوز نیروهای نظامی سودانی قرار دارند. اگر نخواهند از کمپ خارج شوند، باید برای تهیه چوب پول بدهند: پولی که برای آنها خیلی زیاد است.
آشوک گادگیل، وقتی از این مساله خبردار شد، با تعدادی از زنان دارفور و مهندسان محلی صحبت کرد تا نوعی اجاق ارزان قیمت بسازند که چوب کمتری بسوزاند. در واقع این اجاق‌ها یک چهارم آتش باز چوب لازم دارند و این باعث صرفه‌جویی در پول زنان می‌شود.
نتیجه نهایی این بود که ۸۰ درصد زنان این کمپ‌ها حالا می‌توانند چوب مورد نیازشان را بخرند و لازم نیست کمپ را برای پیدا کردن چوب ترک کنند.
کمپین شماره ۱۲: جمعه سیاه برای محکوم کردن خشونت علیه زنان
محل اجرا: جامائیکا
داستان تجاوز وحشیانه به چهار زن و یک دختر در خانه در جامائیکا، توجه افکار عمومی را به خود جلب کرده بود. به همین دلیل، ۱۵ سازمان این کشور دور هم جمع شدند تا اعتراضی را سازماندهی کنند. آنها مردم را تشویق کردند که برای شرکت در یک برنامه اعتراضی لباس سیاه به تن کنند. آنها از مردم خواستند در مکان‌های مختلف با لباس سیاه بایستند و همراهی خود را با کمپین مقابله با خشونت علیه زنان نشان دهند. این اعتراض با همراهی نخست وزیر این کشور، پورتیا سیمیسون میلر همراه شد و او هم بیاینه‌ای در این زمینه صادر کرد.
کمپین شماره ۱۳: کفش‌های قرمز در اعتراض به خشونت علیه زنان
محل اجرا: مکزیک
در این کارزار، یک هنرمند دیگر حوزه هنرهای تجسمی، از نشانه قرمز برای توجه دادن به موضوع خشونت علیه زنان استفاده کرد. الینا چاوت، کفش‌های قرمزی را خارج از کنسولگری مکزیک در ال پاسی تگزاس چید تا اعتراض خود را به خشونت علیه زنان در شهرهای مختلف مکزیک نشان دهد. عکس‌هایی که از این کمپین تهیه شده، بسیار مشهور است.
کمپین شماره ۱۴: هنرهای رزمی برای کمک به دختران برای مقاومت دربرابر خشونت جنسی
محل اجرا: لبنان
در جریان این کمپین، «سازمان مقاومت زنان علیه خشونت» در لبنان، برنامه‌ای طراحی کرد تا به دختران ورزش رزمی آیکیدو آموزش بدهد.
آیکیدو یک ورزش رزمی ژاپنی است که به مردم یاد می‌دهد که زور و خشونت فرد مهاجم را هدایت کنند و تاکیدش این است که مقابله، به قدرت فیزیکی متکی نیست. آموزش آیکیدو بخشی از برنامه‌ای یک ساله بود به نام «با همدیگر تغییر ایجاد می‌کنیم» که در جریان آن، به بیش از ۲۵۰۰ دختر و پسر دانش آموز درباره آزار جنسی و چگونگی دفاع از خود در برابر آن آموزش داده شد.
دندا یاسر، طراح این برنامه اشاره کرده که عناصر موجود در آیکیدو، به دختران کمک می‌کند که با این باور سنتی که دختران ضعیف تر از پسران هستند مقابله کنند و به جای حمله متقابل، فرد مهاجم را در کنترل بگیرند.
کمپین شماره ۱۵: مشارکت مردان و زنان برای مبارزه با خشونت خانگی و ازدواج زیر سن قانونی
محل اجرا: پاکستان
قمر نسیم، فعالیت‌های اکتیویستی خود را با راه‌انداری سازمان «رگ آبی» که هدفش بالابردن آگاهی درباره سرطان پستان بود، آغاز کرد اما در مناطق سنتی تر کشورش پاکستان، سخن گفتن از این بیماری واکنش‌هایی ایجاد می‌کرد.
قمر می‌گوید که در فعالیت خود با مقاومت زیادی روبه رو شد و دریافت که زنان در این مناطق، حق تصمیم گیری درباره بدن خود را ندارند. او دریافت که برای اثرگذاری بیشتر، هم مردان و هم زنان باید مشارکت داشته باشند. به همین خاطر، او گروه‌هایی را ایجاد کرد که اعضای آن در مناطق سنتی‌تر، می‌توانستند درباره موضوعات مختلف مانند ازدواج در کودکی حرف بزنند. او همچنین موفق شد که فعالیت‌هایی برای فراهم کردن امکانات آموزشی برای دختران انجام دهد، کاری که او را حتی با گروه‌های ستیزه جوی این کشور رو دو رو کرد.
کمپین شماره ۱۶: مبارزه با آزار جنسی در خیابان
محل اجرا: مصر
مرکز مطالعاتی حقوق زنان در مصر، پژوهشی را در سال ۲۰۰۸ انجام داد که نشان می داد ۸۳ درصد زنان مصری و ۹۸ درصد زنان خارجی آزار جنسی را در خیابان‌های این کشور تجربه کرده‌اند؛ آزارهایی مثل لمس بدن، دستمالی و متلک.
این گروه پس از این تحقیق، کارزاری راه انداختند تا عملکرد رییس جمهوری کشور را در قبال حقوق زنان در یک دوره یک ماهه بررسی کنند. آنها امیدوار بودند که بتوانند ریس جمهوری را قانع کنند که آزار جنسی در خیابان را به عنوان یک آزار محرمانه معرفی کند.
برخی اقدامات دیگر هم از سوی گروه‌های مصری انجام شد. مثلا برخی از افراد داوطلب، برای مستندسازی در این زمینه، از صحنه‌های آزار جنسی زنان در خیابان، عکاسی کردند. آنها همچنین برنامه تریبون آزادی گذاشتند که در آن زنان می‌توانستند آزادانه میکروفون را به دست بگیرند و درباره تجربه‌های خود از آزار جنسی در خیابان حرف بزنند.
