Photo: leeser/Bigstockphoto com
موسی برزین خلیفه‌لو، وکیل خانه‌امن
پرسشگر: سلام خسته نباشید! من ۶ سال قبل ازدواج کردم و صاحب یک فرزند هستم. در یک شرکت خصوصی مشغول به کار هستم. شوهرم هم شغل آزاد دارد اما درآمدش چندان خوب نیست این اواخر نیز بیکار شده بود از این جهت اجاره خانه را من پرداخت می کردم. یعنی حدود ۲ سال من پرداخت کردم تا اینکه صاحب خانه گفت خانه را می‌خواهم بفروشم به همین دلیل باید خانه دیگری اجاره می‌کردیم. پول رهن کافی نداشتیم و قسمت زیادی از حقوق من هم بابت قسط‌هایی که داشتیم کم می‌شد. سر این مساله و بعضی مسائل دیگر اختلاف داشتیم.
چند بار با مشت مرا زده است و من برای درمان به درمانگاه رفتم. به هر حال در نهایت خانه را تخلیه کردیم. شوهرم به خانه پدرش رفت اما من نمی‌توانستم به آنجا بروم چون از محل کار من و مدرسه بچه بسیار دور بود. به همین دلیل با کمک برادرم یک خانه کوچک اجاره کردم و با پسرم در آنجا سکونت کردم. الان ۶ ماه است که جدا زندگی می‌کنیم و شوهرم بی توجهی می‌کند. چند روز پیش از دادگاه برگه ای آمد در مورد الزام به تمکین. شوهرم به دادگاه رفته است و این خیلی مرا ناراحت کرده. من مجبور شدم که خودم خانه بگیرم. حالا چه کار باید بکنم؟ این برگه یعنی چه؟ در دادگاه چه بگویم؟
وکیل خانه امن: سلام خانم محترم! این برگه دادخواست الزام به تمکین است که از طرف دادگاه خانواده آمده است. یعنی شوهر شما به دادگاه رفته و اعلام کرده است که شما تمکین نکرده اید و خواسته است که دادگاه شما را ملزم به تمکین کند. در مورد اینکه مفهوم دقیق «تمکین» چیست اختلاف نظر وجود دارد اما به زبان ساده اینکه زن یک سری وظایفی در قبال شوهر دارد که باید انجام دهد اگر انجام ندهد تمکین نکرده است. اما در مورد شما چون مدت قرارداد اجاره شما تمام شده بوده است و شوهر شما اقدام به تهیه مسکن نکرده است و همچنین شما را مورد ضرب و شتم قرار داده، بنابراین شما مجبور شده‌اید خانه را ترک کنید و یا اصلا خانه‌ای موجود نبوده است گه در آن بمانید. به همین جهت در جلسه دادگاه تمام این مسائل را به صورت کتبی و شفاهی اظهار کنید. اگر مدرکی در مورد ضرب و شتم دارید حتما ارائه دهید. اگر شاهدی در مورد اینکه شوهرتان بدرفتاری کرده است دارید حتما به دادگاه معرفی کنید. در دادگاه عنوان کنید که شوهرتان اجاره خانه را پرداخت نمی‌کرده است و در نهایت امکان ماندن در آن خانه را نداشته‌اید. همچنین در دادگاه عنوان کنید که چندین بار مرتکب ضرب و جرح شده است و شما امنیت جسمی و روانی نداشته‌اید. حتما عنوان کنید که چاره‌ای به جز سکونت در یک خانه دیگر نداشته‌اید.
پرسشگر: اگر دادگاه حرف‌های مرا قبول نکند چه می‌شود؟
وکیل خانه امن: با وضعیت شما، احتمال اینکه دعوای شوهرتان قبول شود کم است اما به هر حال اگر دعوای الزام به تمکین قبول شود دادگاه شوهرتان را ملزم می‌کند که خانه ای متعادل و متعارف تهیه کند و بعد شما هم ملزم خواهید بود که به آن خانه بروید. اگر نروید نفقه شما ساقط می شود. همچنین شوهرتان می تواند اجازه ازدواج دوم بگیرد.
پرسشگر: آیا شوهرم می‌تواند مرا مجبور کند که به خانه پدرش بروم و در آنجا زندگی کنم؟
وکیل خانه امن: بر اساس قانون مدنی مسکن باید متعارف بوده و متناسب با شان زوجه باشد. بدین جهت مسکن باید مستقل باشد. شوهرتان نمی‌تواند شما را در یک مسکن غیر مستقل سکونت دهد.
پرسشگر: خب من اصلا انتظار نداشتم که شوهرم چنین کاری را بکند. من تقصیری نداشته‌ام اما نمی‌دانم چرا این کار را کرده است. الان به نظرتان چه کار کنم؟ آیا باید به دنبال جدایی باشم؟ آیا می توانم برای طلاق اقدام کنم؟
وکیل خانه امن: در مورد اینکه چگونه با این مساله برخورد کنید و درباره ادامه دادن یا ندادن به زندگی مشترک، حتما با یک مشاور خانواده تماس بگیرید.
می‌توانید با مراجعه به دادگاه با استناد به عسر و حرج درخواست صدور حکم طلاق دهید. یعنی با توجه به ترک نفقه و ضرب و شتم عنوان کنید که در وضعیت مشقت باری هستید و قادر به ادامه زندگی مشترک نیستید. در این مورد دادگاه تصمیم گیری خواهد کرد. اما اگر تصمیم به جدایی داشتید ابتدا سعی کنید رضایت شوهرتان برای طلاق توافقی را جلب کنید. مساله دیگر حضانت فرزند است. حضانت فرزند تا ۷ سالگی بر عهده مادر و پس از آن در صورت اختلاف مطابق نظر دادگاه خواهد بود. اما معمولا اگر پدر مشکل اخلاقی نداشته باشد و قادر به نگهداری از کودک باشد، دادگاه‌ها حضانت را پس از هفت سالگی بر عهده پدر می‌گذارند.
