عکس:Sistak
آمار های سازمان ثبت احوال از ثبت ازدواج ۴٠هزار و ۴٠۴ دختر کمتر از ١۵سال و ٣٢هزار و ۵٨٧ پسر زیر ٢٠سال در سال گذشته خبر میدهد.
بنا به این آمار، در سالهای ٨٣ تا ٩٣ تعداد ۴١٩هزار و ۴٨٨ دختر زیر ١۵سال و ۴٨۴هزار و ٨٨۵ پسر زیر ٢٠سال ازدواج کردهاند.
جدیدترین جدولی که درباره توزیع سنی زوجین در زمان ازدواج در سایت سازمان ثبت احوال منتشر شده، آمارهای مربوط به سال ٩٣ است. براساس این جدول،در سال ٩٣ بیشترین ترکیب ازدواج ثبت شده، مربوط به ترکیب سنی مردان ٢٠ تا ٢۴ ساله با زنان ١۵ تا ١٩ ساله است بهطوری که تعداد آنها به ١١۴هزار و ۴۵٩ ازدواج میرسد.
این در حالی است که رئیس اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی در همایش منطقهای نقش سلامت روانی- اجتماعی دختران در توسعه اجتماعی از آسیبی ،ازدواجهای زود هنگام را یکی از آسیبهای اجتماعی دانسته که بعضی دختران ایرانی با آن دست و پنجه نرم میکنند.
مجید ارجمندی گفته اطلاعات کم بعضی خانوادهها در ارتباط با نحوه رفتار با دختران باعث شده که فرزندان دختر خود را منع کنند و آنان را قبل از رسیدن به ١۵ سالگی شوهر دهند: «
متاسفانه همین عامل باعث شده که در سالهای گذشته ٣۶٠ دختر در سن کمتر از ١۴ سالگی ازدواج کنند که متاسفانه ١٠ مورد از آنان کمتر از ١٠سال داشتند.»
هرچند مشخص نیست در چه سالها و چه شهرهایی ٣۶٠ دختر زیر ١۴سال ازدواج کردهاند اما، آمارهای سازمان ثبت احوال نشان میدهد که در سال گذشته، ۶هزار و ۶٣١ ازدواج بین دختران کمتر از ١۵سال و پسران کمتر از ٢٠سال در ایران ثبت شده است. این آمارها نشان میدهد که در سال ٩٣ تعداد١١ ازدواج بین دختران کمتر از ١۵ و مردان ۵۵ تا ۵٩ ساله و ٢٢ ازدواج بین دختران ١۵ تا ١٩سال با مردان ۶٠ تا ۶۴ ساله اتفاق افتاده است.
آمارهای سال ٩٢ هم نشان میدهد که در این سال، بیشترین ترکیب ازدواج ثبت شده مربوط به ترکیب سنی مردان ٢٠ تا ٢۴ ساله با زنان ١۵ تا ١٩ ساله بوده است که رقم آن به ١٢٩هزار و ٧٨٠ واقعه میرسد؛ در این سال ۶هزار و ٩٧٢ ازدواج هم بین دختران کمتر از ١۵سال و پسران کمتر از ٢٠سال اتفاق افتاده است.
مجید ارجمندی رئیس اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی با اشاره به دو عامل فرار دختران از خانه گفته است:براساس نتایج یک پژوهش ملی، بیشترین آمار مربوط به دختران فراری در سالهای گذشته مربوط به دخترانی بود که به خاطر خشونتهای فیزیکی پدر و مادر از خانه فرار میکردند ولی درحال حاضر اکثریت این قشر به خاطر اینکه در دامن اعتیاد و تعرض جنسی قرار نگیرند از خانه فرار میکنند.
سن قانونی ازدواج و ازدواجهای غیرقانونی
براساس قانون مدنی ایران، سن قانونی ازدواج ١٣سال برای دختران و ١۵سال برای پسران تعیین شده است. هرچند در ماده ١٠۴١ قانون مدنی آمده است: «عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن ١٣سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن ١۵سال تمام شمسی منوط است به اذن ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح».
مسأله اما فقط این نیست؛ در سالهای گذشته گزارشهایی هم درباره ازدواج کودکان در سنین بسیار پایین و ثبت نشدن ازدواجهای آنها منتشر شده است و باید این گزارشها را در کنار ماده ۴۴ لایحه حمایت از خانواده گذاشت که میگوید: «برای مردی که بدون ثبت در دفاتر رسمی اقدام به ازدواج دایم کند، مجازات جزای نقدی از بیست تا صدمیلیون ریال قرار داده و جمع این مجازات با یکی از محرومیتهای اجتماعی است.»
براساس ماده ۴۷ سردفتر صرفا در مقابل ثبت ازدواج مجدد بدون اجازه دادگاه مسئول شناخته شده و مجازات چنین سردفتری، انفصال دایم از شغل سردفتری است. در چند سال گذشته، واکنشها به ازدواجهای زودهنگام برای پسران و بهویژه دختران در میان مسئولان و فعالان مدنی بیش از گذشته شده است.
سال ٩١ بود که ثبت احوال استان تهران از ازدواج ٧۵ کودک زیر ١٠سال خبر داد و بعد از آن «احمد تویسرکانی»، رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت که «ثبت ازدواج پایینتر از سن قانونی برای دختران و پسران، بدون حکم دادگاه تخلف است و در صورت مشاهده یا گزارش بیشک با آن برخورد میشود.»
آنطور که آمارهای موجود نشان میدهد تعداد ازدواجهای زودهنگام معمولا در حاشیه شهرهای بزرگ، شهرهای کوچک و روستا بیشتر است؛ مثلا در سال ٨٩، حدود ٧هزار و ٢٠٠ ازدواج کودک ١٠ تا ١۴سال در سیستان و بلوچستان اتفاق افتاده که بعد از آن استان خوزستان با ۵هزار و ٢٠٠ ازدواج و استان آذربایجانشرقی با بیش از ٢هزار و ۶٠٠ ازدواج قرار دارد. البته این آمار در استان تهران هم با هزار و٢٠٠نفر رقم قابل توجهی را به خود اختصاص میدهد. درباره ازدواج کودکان کمتر از ١٠سال هم ازدواج ۵۴٠ نفر در سیستان و بلوچستان، ١۶ نفر در آذربایجانغربی و ٣۴ نفر در خوزستان ثبت شده است.
«فرشید یزدانی»، فعال حقوق کودکان در اینباره میگوید: «از سال ٨۴ تا ٨٩ حدود ۴۵درصد ازدواج و طلاق در میان کودکان افزایش یافته است و برای همین آمار سال ٨٩ نشان میدهد که ٣٧هزار نفر ١٠ تا ١٨سال مطلقه و بیوه در کشور وجود دارد.» او مهمترین دلیل ازدواج کودکان ١٠ تا ١۵سال را فقر اقتصادی خانواده میداند: «براساس این آمارها، در هر سال ٨٠٠ کودک دختر ١٠ تا ١۴سال و ١۵هزار دختر ١۵ تا ١٩سال در کشور طلاق گرفتهاند.»
منبع: روزنامه شهروند