عکس : Flickr
فیروزه فروزانفر
خانه امن: همزمان با گرامی داشت روز زن در ایران رییس نهاد زنان مللمتحد طی بیانیه اخیر خود به اجلاس پنجاه و نهم کمیسیون مقام زن با نقش های از پیش تعیین شده برای زنان مخالف کرد و گفت : سال ۲۰۱۵، سال شروع حرکت به سوی تحقق برابری جنسیتی و توانافزایی زنان است، سال تکمیلکردن اقداماتی که در طول بیست ساله گذشته انجام شده است و فرصت مناسبی برای تداوم اقداماتی بهشمار میرود که تاکنون انجام شده است.
در حالی که رییس نهاد زنان ملل متحد به نقش های از پیش تعیین شده در جوامع توسعه یافته و نیافته نقد می کند روز زن در ایران با بزرگ کردن همین نقش ها گرامی داشته می شود و با اصلی نشان دادن هویت خانگی زن ، هویت اجتماعی زنان نادیده گرفته شده وهمین الگو در رسانه ها تبلیغ می شود .
روز زن در ایران در حالی جشن گرفته می شود که همچنان شهادت و دیه و ارث زن نیم مردان است و در قانون خانواده حقوق مسلم یک انسان . مطالبات مربوط به برابری جنسیتی از او نادیده گرفته می شود . مطالباتی که رییس نهاد زنان ملل متحدد برا آن تاکید کرده و تحقق آن را مستلزم اتخاذ اقدامات و تحقق پیشرفتهایی در تمامی زمینهها دانسته است .
وی در این بیانیه می گوید : بایستی در فاصله سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰، تحقق اهداف توسعه پایدار را با توجه به ملاحظات جنسیتی و برابری جنسیتی دنبال کرد، اما تا ۲۰۳۰ باید تحقق برابری جنسیتی و سیاست ۵۰-۵۰ را بهطو ر کامل دنبال کنیم. تحقق سیاست ۵۰-۵۰ هم در عرصههای کمی و هم در زمینههای کیفی باید اعمال شود و به لحاظ کمی، بایستی تعداد نمایندگان زن با تعداد نمایندگان مرد، برابر باشد.
رییس نهاد زنان مللمتحد ادامه داد: این امر به معنای نادیده گرفتن چالشها و معضلات موجود نیست، اما باید بدانیم که ما نخستین نسل از زنان هستیم که از این فرصت برخوردار شدهایم که در جهت مقابله با معضلات زنان و دختران از جمله در جهت مقابله با فقر زنان و دختران، اقدام کنیم. همچنین ما نخستین نسلی هستیم که درصدد ایجاد تغییرات اساسی در توازن قدرت میان زنان و مردان برآمدهایم؛ اگر چه حرکت ما در ۲۰ سال اخیر، بسیار کند بوده است، اما این نباید منجر به نادیدهگرفتن پیشرفتها شود.
در میان سوال اساسی از متولیان سیاستگذاری فرهنگی برای زنان و بخصوص معاونت زنان ریاست جمهوری این است که برنامه ریزی شما برای تحقق اهداف توسعه پایدار با همان ملاحظات جنسیتی چیست ؟
تا چند سال زنان ایرانی که در قالب قوانین اسلامی زندگی می کنند می بایست تحقق این اهداف را از مردان مطالبه کرده و برای آن هزینه های گزاف پرداخت کنند و طبق این بیانیه قرار است زنان ایرانی در سال ۲۰۲۰ کجا ایستاده و چه سهمی از فرصت ها ی سیاسی و اجتماعی را به خود اختصاص دهند .
اگر خوب به بیانیه پایانی اخیر نهاد زنان ملل متحدد دقت کنیم به چند نکته کلیدی و بنیانی اشاره شده که جامعه ایرانی همچنان از آن رنج می برد . جامعه ای که در روز زن شوهر با دسته گل و کادو به استقبال زنی می رود که می تواند روی او چند زن گرفته و قانون حق طلاق را یکسره از آن شوهر می داند .
نکته بسیار مهم در بیانیه رییس نهاد زنان ملل متحد، اِعمال فشار بر دولتها جهت تغییر قوانین، عرفها و سنتها و هنجارها و ارزشهایشان خصوصاً در زمینه مربوط به حقوق و تکالیف خانوادگی است. در این بیانیه هرگونه پذیرش کلیشههای جنسیتی و نقشهای کلیشهای برای زنان و مردان در خانواده (پذیرش نقشهای خانوادگی متفاوت از جمله مادری، پدری و زن و شوهری) به عنوان مصادیق و مظاهر پدرسالاری دانسته شده و محکوم به رد شده است.
از نکات قابل توجه در رویکرد نهادهای مختلف در اجلاس پنجاهونهم کمیسیون مقام زن، از یک سو، اتخاذ رویکردهای کاملاً بدبینانه نسبت به نقشپذیری متفاوت زنان و مردان در خانواده و از سوی دیگر، اِعمال فشار ضمنی بر دولتها جهت بازپسگیری شروط خود به اسناد بینالمللی و اقدام در جهت ایجاد تغییرات بنیادین در ارزشها و هنجارها و سنتهای حاکم بر جوامع بوده است.
رییس نهاد زنان ملل متحد نیز صراحتاً در بیانیه اخیر خود به این اجلاس خاطرنشان کرده است که قواعد سنتی و مذهبی دولتها در زمینه ازدواج، زندگی خانوادگی، اموال و مالکیت و ارث و نیز حقوق و آزادیهای سلامت جنسی و باروری باید مورد بازنگری جدی قرار گیرد.
یکی از محورهای مورد تأکید رییس نهاد زنان مللمتحد در بیانیه اخیر خود به اجلاس پنجاهونهم کمیسیون مقام زن، تأکید بر به رسمیت شناختن حقوق و آزادیهای مربوط به سلامت جنسی و باروری زنان است.
امسال در حالی به استقبال روز زن در ایران می رویم که هنوز بیش از گرامی داشت هویت انسانی زن نقش های از پیش تعیین شده ارزش گذاری شده و ارزش وحقوق و تکالیف زنان را مردان معین می کنند.